MỘT CÂU CHUYỆN

CHA VÀ CON

Tác giả: Cormac McCarthy

Khi anh tỉnh giấc trong khu rừng tràn ngập bóng tối và trong cái lạnh của màn đêm anh quờ tay với đứa trẻ nằm bên cạnh. Về đêm, bóng tối ngày càng dày đặc còn ban ngày thì càng lúc càng u ám giống như là người ta bị bệnh glôcôm làm cho mắt mờ đi vậy. Tay anh vỗ nhẹ theo mỗi nhịp thở quý báu của đứa bé. Vẫn khoác chiếc áo choàng và chiếc khăn hôi hám, anh gạt tấm vải nhựa và nhổm dậy, đưa mắt về hướng Đông để tìm kiếm một chút ánh sáng, nhưng trời vẫn tối đen. Trong giấc mơ vừa rồi, anh thấy mình được đứa bé dẫn đi lang thang trong một cái hang. Ánh đuốc của họ nhảy nhót trên nhũ đá giống như những kẻ hành hương bị quái thú nuốt chửng trong những truyền thuyết cổ xưa. Nước rỏ từng giọt tí tách từ nhũ đá như những hồi chuông báo hiệu sự trôi qua của thời gian. Mỗi phút, mỗi giờ, mỗi ngày và năm tháng cứ thế trôi qua trong tĩnh mịch. Họ đi mãi cho đến khi lọt vào một căn phòng bằng đá, bên trong là một cái hồ cổ nước đen ngòm. Phía bờ bên kia, một sinh vật nhô lên khỏi mặt nước với cái mõm ròng ròng nước. Nó nhìn chằm chằm vào ánh đèn với cặp mắt trắng dã vô hồn trông như những quả trứng nhện. Con vật đung đưa cái đầu sát mặt nước như muốn đánh hơi cái mà nó không thể nhìn thấy được. Nó nhợt nhạt, trần trụi và trong suốt. Bộ xương trắng như thạch cao của nó phản chiếu trên những vách đá phía sau. Có thể nhìn thấy cả ruột, trái tim đang đập và bộ não đang co giãn của nó. Con vật đung đưa cái đầu rồi rên lên một tiếng khe khẽ. Bất chợt nó quay đầu chạy và lặng lẽ mất hút vào bóng đêm.

Khi ánh sáng yếu ớt đầu tiên xuất hiện, anh choàng dậy. Bỏ lại đứa trẻ đang ngủ, anh đi xuống con đường để tìm hiểu vùng đất ở phía nam. Cằn cỗi và tĩnh mịch. Anh cũng không chắc bây giờ đã là tháng mười chưa. Đã nhiều năm rồi anh không có cuốn lịch nào cả. Họ đang đi về hướng nam. Không gì ở đây có thể sống sót qua một mùa đông nữa. 

Khi trời sáng hơn, anh dùng ống nhòm để quan sát thung lũng phía dưới. Mọi thứ đều nhợt nhạt, mờ ảo trong bóng tối. Tro bụi xoay tròn bay là là trên mặt đường. Anh cố gắng quan sát những gì có thể nhìn thấy. Chỉ có những đoạn đường với những thân cây chết khô. Anh cố tìm kiếm một thứ gì có màu sắc, một thứ gì chuyển động, dù chỉ là một làn khói bay lên. Anh hạ thấp kính gọng, bỏ chiếc khăn che mặt bằng vải bông, lấy tay quệt mũi, rồi lại quan sát vùng đất hướng nam. Một thứ ánh sáng nhợt nhạt màu tro bụi đang bao trùm cả vùng đất. Anh chỉ biết rằng đứa bé sẽ cho anh sức mạnh. “Nếu nó không phải ý Chúa thì Người đã không trao nó cho anh”.

Khi anh quay lại, thằng bé vẫn đang ngủ. Anh kéo tấm vải nhựa khỏi người nó, gấp lại rồi mang ra cất ở chiếc xe kéo. Anh quay lại với vài cái đĩa, mấy cái bánh bột ngô trong chiếc túi ni lông và một chai xi-rô. Trải tấm vải nhựa họ vẫn dùng làm khăn trải bàn lên mặt đất và bày biện mọi thứ xong, anh tháo khẩu súng ngắn ở thắt lưng đặt lên tấm vải nhựa. Xong xuôi, anh ngồi ngắm thằng bé ngủ. Lúc đêm anh đã tháo chiếc khăn bịt mặt và bây giờ nó đang ở đâu đó trong đống chăn. Anh ngắm nhìn đứa bé rồi nhìn qua những thân cây xuống phía con đường. Nơi này không an toàn. Bây giờ đã là ban ngày, họ có thể bị phát hiện. Thằng bé cựa mình trong tấm chăn. Nó đã tỉnh giấc. Chào cha, nó nói.

Cha ở đây. 

Con biết.

Một tiếng sau đó họ đã ở trên đường. Anh đẩy chiếc xe . Trong chiếc ba lô trên lưng hai cha con là những thứ đồ quan trọng. Nếu phải bỏ lại chiếc xe kéo thì họ vẫn có thể chạy trốn với những thứ này. Trên cán của chiếc xe là một cái gương xe máy mà anh dùng để quan sát con đường phía sau. Anh xốc chiếc túi lên vai rồi đưa mắt dò xét vùng đất hoang tàn. Con đường trơ trụi. Một con sông lặng lẽ uốn lượn dưới một thung lũng nhỏ. Mọi thứ đều bất động. Dọc theo bờ sông chỉ thấy những đám sậy chết khô. Con ổn chứ, anh nói. Thằng bé gật đầu. Họ tiếp tục lê bước dọc con đường, lẫn trong thứ ánh sáng màu thuốc súng, xuyên qua những làn tro bụi, người này là tất cả đối với người kia.

Họ vượt qua con sông trên một cây cầu bê tông cũ kĩ. Đi được vài dặm, họ bắt gặp một cây xăng bên đường nên dừng lại để xem xét. Cha nghĩ mình nên kiểm tra xem có gì không, người cha nói. Đám cỏ dại tan thành tro bụi dưới chân họ. Họ đi qua thềm bê tông nứt nẻ và tìm thấy bể chứa xăng. Nắp bể đã biến mất. Anh cúi xuống để ngửi ống dẫn nhưng mùi xăng chỉ còn thoang thoảng. Anh nhìn bao quát cả tòa nhà. Những chiếc cần bơm xăng dựng thẳng đứng với dây dẫn vẫn ở nguyên vị trí một cách lạ lùng. Các cửa sổ vẫn nguyên vẹn. Cánh cửa dẫn đến phòng dịch vụ vẫn mở. Anh bước vào. Một hộp dụng cụ bằng kim loại dựng ở chân tường. Anh kiểm tra từng ngăn một. Chẳng có gì sử dụng được cả. Một ổ cắm điện còn tốt. Một cái bánh răng. Anh nhìn quanh ga-ra. Một cái thùng chứa đầy rác. Anh đi vào trong văn phòng. Chỗ nào cũng phủ kín tro và bụi bẩn. Thằng bé đứng ở cửa. Một cái bàn sắt, một cái máy tính tiền, vài cuốn sách hướng dẫn sử dụng máy móc ướt sũng nước. Tấm vải sơn bẩn thỉu và quăn queo. Trần nhà dột nát. Anh đi đến bên chiếc bàn và nhấc điện thoại. Anh quay số nhà của cha mình, những con số từ lâu lắm rồi anh không dùng đến. Thằng bé đứng nhìn. Cha làm gì thế ? Nó hỏi.

Đi khoảng bốn trăm mét, anh ngoảnh lại. Cha quên mất, anh nói. Mình phải quay lại con ạ. Anh lật chiếc xe kéo và giấu nó vào một chỗ kín đáo. Để lại những chiếc túi, họ quay lại cây xăng. Kéo cái thùng rác bằng sắt ra khỏi phòng bán hàng, anh lật nghiêng thùng để đổ tất cả những chai nhựa đựng dầu ra. Sau đó họ ngồi bệt xuống sàn nhà gạn từng chút dầu còn sót lại bằng cách dốc ngược những cái chai để dầu chảy vào một cái chảo cho đến khi họ gạn được khoảng hơn một lít. Anh đóng nắp lại, dùng một miếng giẻ lau sạch chiếc chai, rồi nhấc nó lên để ước lượng. Họ cần lượng dầu này để thắp sáng chiếc đèn dầu trong những buổi bình minh và hoàng hôn màu tro bụi dài đằng đẵng. Cha có thể đọc truyện cho con rồi phải không cha, thằng bé nói. Ừ, anh đáp lời.

Ở phía bên kia thung lũng, con đường chạy qua một vùng cháy đen. Những thân cây trơ trụi cháy thành than rải khắp mặt đường. Tàn tro bay là là mặt đất, những đoạn dây điện treo trên những chiếc cột đen kịt đang rên lên trong gió. Một ngôi nhà bị cháy rụi bên lề rừng, cách không xa là cánh đồng cỏ cháy xém. Cạnh đó là một đoạn đường đang làm dở còn ngổn ngang đất bùn đỏ quạch. Xa hơn một chút là những tấm biển quảng cáo của các nhà trọ. Mọi thứ đều nguyên vị trí, chỉ có điều chúng đều mờ nhạt và biến dạng vì sương gió. Họ đứng nghỉ chốc lát trên đỉnh đồi trong gió lạnh. Anh nhìn thằng bé. Con không sao cha ạ, nó nói. Anh đặt tay lên vai thằng bé, hất đầu về vùng đất phía dưới họ. Lấy chiếc ống nhòm ra khỏi xe kéo, anh dùng nó để quan sát vùng đất phía dưới, nơi một thành phố hiện ra mờ mờ trông giống như một bức tranh bằng than chì được phác họa trên vùng hoang mạc. Không nhìn thấy gì cả không có lấy một làn khói. Con nhìn được không cha ? Thằng bé hỏi. Ừ. Tất nhiên là được chứ. Thằng bé dựa vào chiếc xe và điều chỉnh tay lái. Có gì không con ? Người cha hỏi. Chẳng có gì cha ạ. Nó hạ thấp ống nhòm. Trời đang mưa. Ừ, người cha nói. Cha biết rồi.

Họ để lại chiếc xe kéo phủ kín bằng vải nhựa trong một rãnh nước rồi tìm đường lên dốc. Len lỏi qua những thân cây, họ đến ngồi dưới hốc một phiến đá nhô ra mà trước đó anh đã nhìn thấy. Họ ngồi đó lặng lẽ nhìn những làn mưa màu tro bụi đang phủ kín thung lũng. Lạnh quá. Hai cha con ôm lấy nhau, mỗi người quấn một chiếc chăn bên ngoài áo choàng. Mưa một lúc thì tạnh. Chỉ còn lại tiếng rỏ nước long tong từ những thân cây.

Khi trời quang đãng hơn, họ quay trở về chiếc xe kéo. Kéo tấm vải nhựa che chiếc xe ra, hai cha con lấy chăn và những thứ cần thiết cho buổi đêm. Họ lại trèo lên đồi, tìm nền đất khô để dựng trại. Người cha quàng tay ôm đứa con vào lòng cố sưởi ấm cho nó. Họ thu mình trong chăn, quan sát thứ bóng tối không tên đang bao trùm lên tất cả. Cái bóng mờ mờ của thành phố biến mất trong đêm như một bóng ma. Anh thắp đèn, để vào một chỗ khuất gió. Họ bước ra đường cái. Anh cầm tay cậu bé rồi hai cha con cùng trèo lên đỉnh đồi, nơi họ có thể nhìn bao quát vùng đất phía đông nam đang chìm trong bóng đêm. Họ đứng đó, chùm kín trong chăn, chăm chăm tìm kiếm bất cứ một ánh đèn hay ánh lửa nào. Vẫn chẳng có gì cả. Ngọn đèn họ thắp trong hốc đá ở bên đồi trông chỉ như một đốm sáng nhỏ. Họ đứng đó một lúc rồi quay lại hốc đá. Mọi thứ đều ướt sũng, không thể nhóm lửa được. Họ ăn bữa tối đạm bạc rồi nằm xuống cái ổ. Ngọn đèn đặt ở giữa hai cha con. Anh có mang sách cho thằng bé nhưng thấy nó có vẻ quá mệt nên lại thôi không đọc nữa. Mình để đèn khi con ngủ được không cha ? Nó hỏi. Được chứ con.

Thằng bé vẫn trằn trọc chưa ngủ. Nó quay sang lặng lẽ nhìn cha. Khuôn mặt cha nó dính những vết đen từ trận mưa, trông giống như một diễn viên hài. Con hỏi cha được không ? Thằng bé nói.

Được chứ con. 

Chúng ta sẽ chết phải không cha ?

Một lúc nào đó chứ không phải bây giờ.

Chúng ta vẫn đi về hướng nam phải không cha ?

Ừ.

Nơi đó sẽ ấm chứ cha ?

Ừ.

Tốt.

Tốt gì chứ ?

Không có gì cha ạ. Con chỉ nói vậy thôi.

Đi ngủ đi con.

Vâng.

Cha thổi tắt đèn đi nhé ?

Vâng.

Một lúc sau, thằng bé lại hỏi trong bóng tối. Con hỏi cha được không ?

Được chứ con.

Nếu con chết cha sẽ làm gì ?

Cha sẽ chết cùng con.

Để cha được ở cùng con phải không cha ?

Ừ, để cha được ở cùng con.

Vâng.

***

Anh nằm nghe tiếng mưa rơi trong rừng. Lạnh lẽo và tĩnh mịch. Tro bụi của cái thế giới vừa bị diệt vong cuộn lẫn trong những cơn gió rét buốt thổi điên cuồng trong khoảng không. Mọi thứ đều lẻ loi, đều chơi vơi trong một thứ không khí nhợt nhạt. Chỉ có hơi thở yếu ớt, run rẩy của thằng bé tiếp sức cho anh. Anh ước giá như trái tim mình là đá.

Thức dậy trước lúc bình minh, anh nằm ngắm nhìn buổi sớm màu tro của một ngày đang đến chầm chậm, uể oải. Thằng bé vẫn đang ngủ. Đi đôi ủng rồi gấp gọn chiếc chăn xong, anh bắt đầu len qua những thân cây. Anh đi đến chỗ hốc đá, cúi người xuống rồi bắt đầu ho. Anh ho rất lâu. Quỳ gối trên đống tro bụi, anh hướng mặt nhìn lên bầu trời u ám. Em có ở đó không ? Anh thì thầm. Cho anh gặp em đi. Cổ em có thể bị bóp nghẹt. Em có trái tim không ? Em có linh hồn không ? Chúa ơi! Chúa ơi!

Vào trưa ngày hôm sau, họ đi qua thành phố. Tay cầm súng, anh kéo thằng bé lại sát bên mình. Thành phố hầu như bị thiêu trụi. Không còn một vết tích nào của sự sống. Những chiếc ô tô phủ đầy tro. Mọi thứ ngập trong tro và bụi. Những rãnh nước đã khô. Một xác chết khô nằm cong queo trên bậu cửa. Cảnh tượng thật khủng khiếp. Anh kéo thằng bé lại gần hơn. Con hãy nhớ là những thứ con nhìn thấy sẽ mãi mãi ở trong đầu con. Hãy nghĩ về điều đó.

Cha quên điều gì phải không cha ?

Ừ, người ta thường quên những cái mình muốn nhớ nhưng lại không quên được những cái mình muốn quên.

Có một cái hồ cách trang trại của bác anh khoảng một dặm, nơi hai bác cháu vẫn thường đi lượm củi đốt vào mùa thu. Anh thường ngồi phía đuôi thuyền nhúng tay xuống làn nước lạnh rẽ sau đuôi thuyền trong khi bác anh khom người đẩy mái chèo. Bàn chân của ông cụ trong đôi giày đen của trẻ con ôm lấy chiếc sào. Ông đội cái mũ rơm, mồm ngậm chiếc tẩu, mặt nhìn hướng sang phía bờ. Một tay cầm hờ mái chèo, ông lấy chiếc tẩu ra khỏi mồm rồi dùng tay lau cằm. Hai bên hồ là những cây buloo (giống cây gần với họ sồi) nhợt nhạt trước rừng cây xanh ngắt nổi bật ở phía sau. Dọc hai bên bờ là những gốc cây đã bị chặt, vặn vẹo, xám xịt và biến dạng vì mưa gió, những cái cây bị gió quật đổ từ trận bão nhiều năm trước. Thân cây đã bị xẻ làm củi đun hết rồi. Bác anh quay thuyền, gác mái chèo. Chiếc thuyền trôi qua những vùng nước cạn cho đến khi cái sào chạm vào cát. Một con cá chết ngửa bụng nổi lềnh phềnh trên mặt nước trong vắt. Những chiếc lá vàng đang trôi. Họ tháo giày để trên miếng ván tàu sơn màu trầm rồi kéo thuyền lên bờ, buộc chiếc mỏ neo làm bằng một cái vốn chứa mỡ đã được đổ đầy bê tông vào cuối đoạn dây. Họ đi dọc bờ hồ trong khi bác anh xem xét những gốc cây đã bị đốn, phì phèo cái tẩu với một đoạn dây thừng quấn quanh vai. Ông nhổ một gốc cây bằng cách dùng rễ của nó làm đòn bẩy, lay đi lay lại cho đến khi cái gốc nổi trên mặt nước. Quần sắn đến gối nhưng hai bác cháu vẫn bị ướt. Họ buộc sợi dây thừng vào chiếc cọc phía đuôi thuyền rồi chèo thuyền kéo cái gốc cây sang phía bờ bên kia. Trời cũng đã tối. Chỉ có tiếng rẽ nước đều đều chậm rãi và tiếng cọc chèo va vào mạn thuyền. Ánh nước đen ngòm và ánh đèn từ cửa sổ của chiếc thuyền rọi dọc theo bờ. Nghe văng vẳng tiếng đài. Cả hai bác cháu không ai nói câu nào. Đây là một ngày tuyệt vời trong tuổi thơ của anh. Ngày này đã tạo dựng nên những năm tháng sau nó.

Họ mải miết đi về hướng nam trong suốt nhiều tuần sau đó. Đơn độc nhưng nung nấu quyết tâm, họ vượt qua một vùng đồi rét căm căm, ngang qua những ngôi nhà Aluminum. Thi thoảng từ chỗ những gốc cây trơ trụi đang mọc lại, họ bắt gặp những đoạn đường cao tốc liên bang phía dưới. Cái lạnh ngày càng khủng khiếp. Phía trước khoảng trống trên dãy núi cao họ đang đứng, sau cái vực sâu thẳm là vùng đất phía nam bị thiêu trụi. Hình thù của những khối đá đen kịt nổi bật trong làn tro bụi cuồn cuộn. Mặt trời nhợt nhạt chìm nghỉm vào bóng tối.

Những ngày khô nóng này đã hun khô mọi thứ. Thằng bé đã tìm thấy ít sáp màu và tô một cái mặt nạ với những chiếc răng nanh. Nó lê bước lặng lẽ, không một lời rên rỉ. Một bánh trước của chiếc xe kéo đã bị lung lay. Làm gì bây giờ ? Chẳng thể làm gì cả. Khi họ đến thì mọi thứ đã bị cháy thành tro bụi. Đêm dài và lạnh. Lạnh thấu da thịt. Anh ôm thằng bé đang run lẩy bẩy và thở khó nhọc trong đêm tối.

Tiếng sấm từ xa vọng lại khiến anh tỉnh giấc. Ánh sáng yếu ớt chẳng rõ từ đâu trải khắp mọi nơi, run rẩy, méo mó trong làn mưa loang lổ bồ hóng. Kéo tấm vải nhựa cố che kín hai cha con, anh ngồi nghe ngóng một hồi lâu. Nếu họ bị ướt, sẽ không có lửa để hong khô. Nếu bị ướt, họ có thể sẽ chết.

Anh thường thức dậy trong những đêm như thế, bóng tối dày đặc, tĩnh mịch. Bóng tối mà anh có thể nghe thấy được, nhức nhối. Anh thường ngồi dậy để canh chừng. Không có một tiếng động, chỉ có tiếng gió quấn giữa những thân cây đen ngòm, trơ trụi. Anh lảo đảo đứng dậy trong bóng đêm lạnh đến tê cóng, tay giang ra để lấy thăng bằng, trong đầu vang lên những tính toán, những hồi tưởng. Suýt ngã. Mắt nhắm, tay giang rộng, anh bước đều vào khoảng trống vô định. Chả có gì tồn tại cả. Vươn thẳng người để với cái gì đây ? Một cái gì đó không tên trong bóng đêm, một rãnh nước hay một ma trận. Nó giống như một quả lắc dưới một mái vòm ghi lại sự chuyển động của những ngày dài trong cái vũ trụ bao la này. Nó có thể chẳng biết gì nhưng ta biết nó lại biết tất cả.

Mất hai ngày họ mới vượt qua được vùng đất khô nham nhở đang vật vã để hồi sinh đó. Con đường chạy dọc theo đỉnh của một dãy gò đồi. Khu rừng cằn cỗi cũng dần dần biến mất sau lưng họ. Tuyết đang tan cha ạ, thằng bé nói. Nó ngắm nhìn bầu trời. Một bông tuyết đơn độc rơi xuống, thằng bé chộp lấy và nhìn nó vuột khỏi tay như chiếc bánh thánh cuối cùng của những người theo đạo Cơ đốc.

Họ lại đẩy xe, tiếp tục cuộc hành trình. Những bông tuyết ướt màu xám vặn vẹo rơi xuống. Bên lề đường là những đám tuyết đang tan. Một dòng nước đen ngòm len lỏi dưới những đống tro. Anh nghĩ chắc những nhóm người khát máu đã ăn thịt lẫn nhau. Không còn ai qua lại con đường này nữa, kể cả những tên cướp. Đi một lúc, họ bắt gặp một cái ga-ra bên lề đường. Hai cha con ghé vào trú bên trong. Họ nhìn ra ngoài, nơi trận mưa tuyết đang thét giật từng hồi.

Hai cha con nhặt những bìa hộp cũ và đốt một đống lửa trên nền nhà. Tìm thầy vài dụng cụ, anh ngồi bệt trên sàn nhà sửa chiếc bánh xe. Anh tháo chiếc bu lông, rồi tháo vành bằng một chiếc khoan tay, bọc nó lại bằng một đoạn ống mà anh cắt bằng cái cưa sắt. Sau đó anh bắt bu lông lại, dựng chiếc xe kéo lên rồi đẩy nó một vòng trên sàn nhà. Chạy được. Thằng bé từ đầu đến cuối ngồi nhìn anh làm việc. 

Họ tiếp tục lên đường vào buổi sáng. Một vùng đất ảm đạm. Một tấm da lợn rừng đóng trên cửa một kho thóc. Cái đuôi lưa thưa vài sợi lông xơ xác. Bên trong kho thóc, ba xác chết treo lơ lửng trên xà nhà, khô cong và bụi bặm, đung đưa trong thứ ánh sáng vàng vọt. Có thể tìm thấy cái gì ở đây cha ạ. Ngô hay một cái gì đó. Đi thôi con.

Điều khiến anh lo nhất là những đôi giày cho hai cha con. Những đôi giày và thức ăn. Thường trực là nỗi lo thức ăn. Họ tìm thấy một chiếc đùi lợn hun khói cũ kĩ. Trông nó giống như vừa được lấy ra từ một ngôi mộ, khô cong và nhợt nhạt. Anh dùng dao cắt vào lớp thịt đỏ và mặn bên trong. Khá ngon. Đêm đó, hai cha con hong khô những lát thịt dày trên ngọn lửa rồi đun sôi lăn tăn với một lon đậu hạt. Trong đêm tối, anh chợt choàng tỉnh. Hình như có tiếng trống vọng đâu đó từ phía những ngọn đồi bên dưới. Một cơn gió thổi qua. Mọi vật lại chìm vào trong tĩnh lặng.

***

rong những giấc mơ, cô dâu của anh bước ra từ một vòm lá xanh, tiến lại gần anh. Núm vú của nàng màu đất sét, xương sườn của nàng được sơn màu trắng nhởn. nàng mặc một chiếc áo lụa mỏng trong suốt, mái tóc cài những chiếc trâm bằng ngà voi hoặc bằng vỏ trai. Nàng cười, đôi mắt nhìn xuống. Buổi sáng, tuyết lại rơi. Băng tuyết phủ đầy những sợi dây điện.

Anh không tin vào những gì nhìn thấy trong giấc mơ. Một người đang gặp nguy hiểm thì nên mơ thấy những hiểm nguy. Nếu khác đi thì chỉ có thể là điềm báo về cái chết. Anh ngủ rất ít và giấc ngủ thường chập chờn. Trong giấc mơ, anh đi trong một khu rừng hoa nở rộ và trên đầu hai cha con, bầu trời xanh đến nhức mắt. Nhưng anh đang học cách choàng tỉnh khỏi cái thế giới cám dỗ đầy nguy hiểm trong mơ đó. Nằm trong bóng tối, miệng nhạt dần dư vị là lạ của một quả đào hái từ khu rừng ảo ảnh, anh nghĩ nếu mình sống đủ lâu thì có thể chứng kiến sự diệt vong hoàn toàn của cái thế giới này. Giống như thế giới đang diệt vong của những con người mới bị mù lòa, tất cả sẽ dần dần bị lãng quên. Chân lê bước trên đường, chìm trong những giấc mơ đẹp đẽ, anh có thể nhớ tất cả mọi thứ về nàng trừ mùi thơm cơ thể. Nàng ngồi đó, cạnh anh trong nhà hát, rướn người về phía trước nghe nhạc. Cả căn phòng nhuộm trong màu vàng của những hình trang trí, mùi bánh hoa quả, những chiếc rèm rủ hai bên cánh gà. Nàng giữ tay anh trên đùi mình. Anh có thể cảm nhận được chiếc vớ nàng đeo, chiếc váy mùa hè bằng chất liệu nhẹ nhàng nàng đang mặc. Chết tiệt! Mình phải quên đi tất cả. Phải quay về với bóng tối và sự lạnh giá của thực tại.

Anh lấy hai cái chổi cũ buộc giằng vào đằng trước chiếc xe kéo. Chúng sẽ giúp dọn sạch con đường phía trước xe. Anh đặt đứa bé vào thùng xe rồi đứng lên trên thanh ray phía sau, như một người điều khiển những chú chó kéo xe. Họ bắt đầu xuống dốc đồi. Hai cha con nghiêng người điều chỉnh hướng chiếc xe trên đoạn đường vòng giống như những người trượt tuyết. Đã lâu lắm rồi anh mới nhìn thấy thằng bé mỉm cười.

Trên đỉnh đồi là một đoạn đường quanh co, một con đường mòn đi xuyên qua khu rừng. Hai cha con ngồi xuống cái ghế dài và nhìn bao quát thung lũng. Cả vùng đất phía dưới đó bị nuốt chửng trong làn sương dày đặc. Có một cái hồ ở phía dưới. Tất cả đều lạnh lẽo, nhợt nhạt và nặng nề ở cái vùng đất đầy tử khí này.

Gì vậy cha ?

Một cái đập nước.

Để làm gì thưa cha ?

Để tạo ra cái hồ. Trước khi người ta xây cái đập này, dưới đó có một con sông. Đập sử dụng nước chảy qua nó làm quay những cánh quạt lớn gọi là tua bin để tạo ra điện.

Điện tạo ra ánh sáng phải không cha ?

Ừ.

Mình xuống đó xem cha nhé ?

Xa quá con ạ.

Cái đập còn ở đó lâu không cha ?

Lâu con ạ. Nó được xây bằng bê tông và sẽ ở đó trong hàng trăm năm thậm chí là hàng ngàn năm.

Theo cha thì có cá trong hồ không ?

Không. Không có một thứ gì trong đó con ạ.

Lâu lắm rồi, đâu đó rất gần cái hồ này, anh đã chứng kiến một con chim ưng rơi xuống từ dãy núi màu xanh, và vào một chiếc cần cẩu và vỡ nát phần xương ức. Nó chao đảo rơi xuống dòng sông phía dưới, bộ lông tung xù của nó kéo một vệt dài trong khoảng không mùa thu.

. . .

Bầu không khí vẩn những hạt bụi li ti. Cái vị của nó còn đọng mãi trong miệng. Họ thường đứng trong mưa như những gia súc của một trang trại. sau đó họ đi tiếp, tay giữ tấm vải mưa trên đầu. Trời đang mưa phùn. Chân hai cha con ướt và lạnh cóng, còn đôi giày trên chân họ đã sờn rách. Cây trồng ở hai bên sườn đồi đã chết khô. Trên đỉnh đồi cằn cỗi nhô lên một vài cây non đen sạm trong cơn mưa.

Những giấc mơ đầy màu sắc. Cái chết còn được báo hiệu bằng cách nào nữa đây ? Có thể là thông qua giấc mơ về một buổi bình minh lạnh lẽo và đột nhiên mọi thứ biến thành tro bụi giống như những bức bích họa cổ xưa bị chôn vùi nhiều thế kỉ đột nhiên được phơi ra trước ánh sáng ban ngày.

Sương mù đã tan. Trời đã bớt lạnh. Cuối cùng thì hai cha con cũng xuống được thung lũng rộng lớn phía dưới. Họ vẫn nhìn thấy trang trại bên sườn đồi. Ở phía dưới này, cây cối chết khô, trơ cả rễ. Đẩy xe trên mặt đường rải nhựa, họ bắt gặp những ngôi nhà cao được ốp gỗ bên ngoài, mái lợp kim loại. Một kho thóc làm bằng gỗ nằm trơ trọi trên cánh đồng, trên nóc là một biển quảng cáo với hàng chữ “Xin chào mừng các bạn đến với thành phố Rock” cao gần ba mét đã phai màu.

Hàng rào hai bên đường phủ đầy những bụi cây gai vặn vẹo. Không có dấu hiệu nào của sự sống ở đây. Anh để thằng bé đứng bên đường. Tay lăm lăm khẩu súng ngắn, anh bước lên bậc tam cấp bằng đá vôi của ngôi nhà rồi đi ra phía hiên. Tay che mắt, anh ghé đầu qua cửa sổ, nhìn săm soi vào bên trong nhà. Anh đi vào từ hướng bếp. Rác và báo cũ phủ đầy sàn nhà, trong tủ kính bày ít đồ sứ, trên móc treo những cái cốc. Anh đi dọc hành lang rồi đến cửa phòng khách. Có một cây đàn organ cổ ở góc nhà, một cái tivi, những đồ đạc rẻ tiền và một cái tủ đựng quần áo làm bằng gỗ anh đào cũ kĩ. Anh bước lên bậc thang rồi đi qua các phòng ngủ. Mọi thứ phủ đầy tro bụi. Phòng của một đứa trẻ với một con chó nhồi bông nằm trên bậu cửa sổ nhìn ra vườn. Anh lục soát các ngăn tủ, những chiếc giường và tìm được hai cái chăn len còn khá tốt rồi đi xuống cầu thang. Trong chạn bát đĩa còn ba lọ nước sốt cà chua loại rẻ tiền. Anh thổi sạch bụi khỏi nắp hộp rồi xem xét chúng. Chắc là không dùng được. Trước anh đã có ai định dùng rồi nhưng lại thôi. Anh bước ra khỏi ngôi nhà với những cái chăn trên vai. Hai cha con lại tiếp tục cuộc hành trình.

Ở phía bên ngoài thành phố, họ nhìn thấy một siêu thị. Vài chiếc ô tô cũ kĩ đậu trong bãi đỗ xe vương vãi rác. Họ để chiếc xe kéo lại trong bãi đỗ xe rồi đi dọc những lối đi phủ đầy rác rưởi. Trong nhà kho siêu thị, dưới đáy những chiếc thùng, họ tìm thấy một ít hạt đậu mốc meo và cái gì đó trông giống những quả mơ, quắt queo, nhăn nhúm. Thằng bé theo sát anh. Hai cha con đẩy chiếc xe kéo qua cửa phía sau siêu thị. Trên lối đi họ thấy vài chiếc xe đẩy hàng đã hoen gỉ. Họ quay trở lại gian hàng để tìm một chiếc xe đẩy hàng khác nhưng không có. Cạnh cửa ra vào là hai chiếc máy bán nước ngọt tự động đã bị nghiêng sang một bên, toang hoác. Những đồng tiền xu vương vãi khắp nơi. Anh ngồi xuống lấy tay quờ quạng bên trong chiếc máy. Ở chiếc máy thứ hai anh quờ thấy một chiếc hộp kim loại mát lạnh hình trụ. Anh từ từ rút nó ra khỏi chiếc máy rồi ngồi xuống ngắm nhìn chiếc hộp. Một hộp Coca Cola.

Gì đó cha ?

Cho con đấy.

Gì vậy cha ?

Lại đây. Ngồi xuống con.

Anh tháo cái ba lô khỏi vai thằng bé rồi đặt xuống đất. Anh mở nắp hộp, đưa lên mũi ngửi vị ga đang xì ra rồi đưa cho thằng bé. Uống đi con, anh nói.

Thằng bé đón lấy hộp Coca Cola. Nó sủi bọt cha ạ.

Nó nhìn anh, nghiêng chiếc hộp và bắt đầu uống. Thằng bé ngồi đó nghĩ ngợi về hộp Coca Cola. Ngon quá, nó nói.

Ừ.

Cha uống đi.

Con uống hết đi.

Cha uống đi mà.

Anh cầm chiếc hộp, nhấp một ngụm nhỏ rồi đưa lại cho thằng bé. Con uống hết đi rồi ngồi nghỉ một lát.

Con sẽ không bao giờ được uống nó lần nữa phải không cha?

Có lẽ vậy.

Vâng.

Vào lúc chạng vạng tối ngày hôm sau, hai cha con đã vào trong thành phố. Những đoạn đường nhựa cao tốc liên bang giao nhau trông giống như đống đổ nát của một khu nhà cười khổng lồ. Anh mặc một chiếc áo lông dày có mũ chùm đầu, khẩu súng lục ở thắt lưng phía trước bụng. Chỗ nào cũng la liệt những xác chết khô đét, thịt xương trộn lẫn với nhau, những chiếc gân khô cong như những sợi dây điện, những khuôn mặt nhăn nhúm, những hàm răng vàng khè nhe nhởn. Trông họ giống như những người hành hương với đôi chân trần. Giầy của họ đã bị ai đó lấy mất.

Hai cha con lại lên đường. Qua cái gương treo phía trước xe, anh luôn để mắt dè chừng phía sau lưng. Thứ duy nhất chuyển động trên đường phố là tro bụi bị gió thổi bay. Họ vượt qua một chiếc cầu bê tông bắc ngang qua dòng sông. Dưới cầu là một cái bến tàu với những chiếc tàu du lịch nhỏ nửa thân chìm dưới dòng nước nhờ nhờ. Lờ mờ phía cửa sông là những hình thù lừng lững.

Ngày hôm sau, ở chỗ rẽ về hướng nam của thành phố, họ bắt gặp một ngôi nhà mái chữ A cũ kĩ gần như bị những bụi gai chết khô che kín. Họ nhìn thấy những ống khói, đầu hồi và một bức tường bằng đá. Anh dừng lại, đẩy chiếc xe kéo vào lối đi. 

Đây là đâu hả cha ?

Cha đã lớn lên ở ngôi nhà này.

Thằng bé lặng lẽ ngắm nhìn ngôi nhà. Những tấm gỗ phủ dưới chân tường đã bị nạy ra làm củi đun để lộ cả những cái đinh tán. Cái rèm che hoen gỉ của hiên sau nhà nằm chỏng chơ trên nền bê tông.

Mình sẽ vào trong hả cha ?

Tại sao lại không ?

Con sợ.

Con không muốn vào xem nơi cha đã từng sống à ?

Không.

Sẽ không sao đâu con ạ.

Nếu trong đó có người thì sao ?

Không có đâu.

Nhưng giả sử có người trong đó thì sao ?

Anh ngước nhìn đầu hồi căn phòng của anh hồi nhỏ rồi lại nhìn thằng bé.

Con đợi ở đây được không ?

Không. Cha lúc nào cũng nói vậy.

Cha xin lỗi.

Không sao. Nhưng con không thích như vậy.

Họ tháo những chiếc ba lô trên lưng đặt lên sàn nhà. Rác đầy lối đi. Hai cha con dùng chân gạt rác sang một bên để lấy lối vào khu bếp. Thằng bé bám chặt tay anh. Mọi thứ vẫn như xưa. Các căn phòng trống không. Cách phòng ăn một chút là một căn phòng nhỏ, bên trong là một chiếc nôi bằng sắt. Không có gì trong nôi cả. Vẫn là chiếc vỉ lò ấy trong chiếc lò sưởi nhỏ. Trên tường hằn lên những rãnh nhỏ, dấu vết của những miếng ván tường bằng gỗ thông đã bị ai đó nạy ra. Những ngón tay anh rờ rẫm trên mặt gỗ, lần tìm những lỗ đinh, nơi bốn mươi năm trước đây gia đình anh dùng để treo những chiếc tất. Khi cha còn nhỏ, ông bà thường tổ chức đón lễ Giáng sinh. Anh xoay người nhìn rác chất đống trong sân. Những bụi đinh hương chết khô. Vào những đêm đông lạnh giá, khi trời có bão, mất điện, cha và các cô của con thường ngồi bên đống lửa ở chỗ này để làm bài tập về nhà. Thằng bé nhìn anh, nhìn bóng của hai cha con chập chờn trên sàn nhà. Nó chả nhìn thấy gì cả. Ta đi thôi cha. Ừ. Nhưng anh vẫn nấn ná ở trong nhà. 

Hai cha con đi ngang qua phòng ăn. Những viên gạch chịu lửa lát nền lò sưởi vẫn vàng rộm như mới. Mẹ anh không muốn chúng bị đen lại. Sàn nhà cong vênh vì nước mưa. Trong phòng khách là đống xương của một con thú nhỏ bị chặt hết chân tay. Có thể là một con mèo. Một chiếc cốc vại nằm chỏng chơ gần cửa. Thằng bé bám chặt tay anh. Hai cha con đi lên cầu thang rồi rẽ vào hành lang. Những đống vữa ẩm ướt nằm chình ình trên sàn nhà. Anh đứng trên ô cửa sổ căn phòng anh ở hồi còn nhỏ. Đây là chỗ cha thường ngủ, trong chiếc nôi đặt gần bức tường này. Trong biết bao đêm dài, những giấc mơ đầy những điều tưởng tượng, những sự sợ hãi nhưng chưa bao giờ anh mơ tới những điều khủng khiếp sẽ xảy ra như những ngày tháng này. Anh mở cửa chiếc tủ nhỏ gắn trong tường như muốn tìm kiếm những kỉ niệm tuổi thơ. Một thứ ánh sáng ban ngày lạnh lẽo rọi xuyên qua mái nhà, xám xịt và ảm đạm. Buồn quá.

Ta đi thôi cha. Đi được chưa cha ?

Ừ, ta đi thôi.

Con sợ.

Cha biết. Cha xin lỗi.

Con rất sợ.

Ổn rồi. Lẽ ra cha con mình không nên vào đây.

Vào đêm thứ tư, dưới chân của dãy núi phía đông, anh bừng tỉnh trong bóng tối. Có cái gì đang chuyển động về phía họ ? Anh nằm, hai tay duỗi thẳng hai bên. Mặt đất đang rung chuyển. Cái gì đó đang chuyển động lại phía hai cha con.

Cha! Cha à ? Thằng bé gọi.

Suỵt. Không sao đâu.

Gì đó cha ?

Nó đang đến gần. Mọi thứ đều chao đảo. Sau đó, nó di chuyển dưới chân hai cha con như một đoàn tàu hỏa chạy ngầm dưới lòng đất rồi biến mất vào bóng đêm. Thằng bé ôm chặt lấy anh. Đầu nó vùi vào ngực anh khóc nức nở. Nín đi con. Ổn rồi.

Con sợ lắm.

Cha biết. Ổn rồi. Nó đi rồi con ạ.

Cái gì đó cha ?

Động đất con ạ. Nhưng qua rồi. Chúng ta đều không sao. Nín đi con.

Trong những năm đầu, các con đường đầy ắp những người hành hương, những người phủ đầy quần áo. Họ đeo mặt nạ, kính phòng độc, ngồi vạ vật bên lề đường với đống quần áo tơi tả trông như những phi công bị bắn rơi. Với sợi dây thừng chòng qua vai, họ kéo những chiếc xe bò chất đầy đồ rẻ tiền mà họ lượm lặt được. Mắt họ thao láo, trắng nhởn, đầu chỉ còn trơ sọ. Từng đoàn người lảo đảo bước đi như những kẻ di cư ở vùng đất bị dịch. Mọi thứ đều rã rời, người ta không còn quan tâm đến bất cứ thứ gì, tất cả đều vô nghĩa, chỉ còn bóng đêm hiện hữu. Khái niệm về thời gian cũng không còn tồn tại.

Chiều muộn, ánh sáng nhợt nhạt, anh ngồi đọc những tờ báo cũ trên khung cửa sổ màu tro bụi của một ngôi nhà hoang. Thằng bé vẫn ngủ. Toàn những tin tức bới móc, thọc mạch, toàn quan tâm đến những thứ lạ lùng. Anh ngắm nhìn thằng bé đang ngủ. Mình có thể làm được điều đó không ? Có thể không khi lúc đó đến ?

. . .

Họ ngồi xổm trên đường, ăn cơm nguội và đậu nấu cách đó vài hôm mà bây giờ đã bắt đầu lên men. Chả có chỗ nào nhóm lửa mà không bị phát hiện. Hai cha con nằm ôm nhau trong chăn. Bóng đêm lạnh lẽo bao trùm họ. Anh kéo thằng bé lại gần. Con gầy quá, con yêu, con yêu của cha, anh nói. Nhưng anh biết, nếu anh là một người cha tốt, như cô ấy nói, mà có thể đúng là vậy, thì thằng bé sẽ là tất cả ngăn không cho anh tìm đến với cái chết. Đã cuối năm rồi. Mà anh cũng không rõ là tháng mấy. Anh hi vọng là họ có đủ đồ ăn để vượt qua những dãy núi nhưng cũng không thể nói trước được. Đoạn đèo kia cũng phải gần hai nghìn mét và sẽ rất lạnh. Anh vẫn nói với thằng bé rằng mọi thứ phụ thuộc vào việc họ có đến được vùng ven biển không nhưng khi rảo bước trong đêm tối, anh biết tất cả những gì anh nói đều là vô nghĩa. Rất có thể họ sẽ bỏ mạng ở những dãy núi này. Rất có thể.

Họ vượt qua đống tro tàn của một thành phố du lịch rồi theo con đường đi về hướng nam. Những vạt rừng cháy kéo dài hàng dặm. Tuyết rơi sớm hơn anh dự đoán. Không có một con đường, không có một dấu hiệu nào của sự sống. Những tảng đá đen khói có hình thù của những con gấu lờ mờ ẩn hiện trên những đoạn dốc. Anh đứng trên cây cầu đá nơi những dòng nước sền sệt lờ đờ chảy vào một cái hố trũng trước khi chuyển thành những đám bọt nhờ nhờ. Chính nơi đây anh đã từng được nhìn ngắm những con cá hồi vặn mình trong dòng nước, bóng chúng in trên những phiến đá phía dưới. Anh lại tiếp tục đi. Thằng bé lê bước phía sau, tay vịn vào chiếc xe kéo. Hai cha con cứ thế đi theo đoạn đường ray ngoằn ngoèo. Trên núi vẫn âm ỉ các đám cháy. Về đêm họ có thể nhìn thấy ánh sáng màu cam thẫm từ những đám cháy này. Trời ngày một lạnh nhưng họ nhóm lửa cả đêm và để những đống lửa vẫn còn đang cháy lại phía sau khi khởi hành vào buổi sáng. Chân hai cha con được quấn bao tải buộc chặt bằng dây thừng. Bây giờ tuyết mới chỉ phủ có vài centimet nhưng nếu tuyết phủ dày hơn họ sẽ phải bỏ lại chiếc xe kéo. Việc đi lại đã bắt đầu khó khăn hơn. Anh thường xuyên phải dừng lại để nghỉ. Quay lưng lại phía thằng bé, hai tay chống gối, cả người anh còng xuống vì cơn ho dữ dội. Khi đứng thẳng được lên, hai mắt anh đỏ hoe. Mờ mờ trước mắt anh là một màn sương màu máu trên nền tuyết xám xịt. 

Họ hạ trại cạnh một khối đá. Anh dùng tấm vải nhựa và những chiếc cột dựng tạm một cái lều. Sau khi nhóm lửa, hai cha con chất củi thành đống ở đó để đốt suốt đêm. Trước đó họ đã lượm rất nhiều những cành độc cần vương trên tuyết. Hai cha con quấn chặt người trong chăn ngồi nhìn đống lửa và uống nốt chỗ ca-cao mà họ bới được trong đống rác trước đó vài tuần. Tuyết lại rơi. Những bông tuyết nhẹ bẫng nổi bật trong bóng đêm. Anh lơ mơ ngủ trong chiếc chăn ấm. Bóng thằng bé chùm qua người anh. Nó đang cời đống lửa. Những tàn lửa bay lên rồi tắt ngấm trong bóng đêm. Không phải mọi lời trăn trối đều chân thật. Những tàn lửa trông vẫn rất sống động dù bị hắt ra khỏi đống lửa.

Anh tỉnh dậy vào buổi sáng. Đống lửa đã tàn. Anh bước ra phía ngoài đường. Mọi thứ bừng sáng như thể mặt trời cuối cùng đã xuất hiện. Tuyết vàng ệch và tan chảy. Đám cháy rừng đang lan theo vạt rừng bị cháy phía trên. Lửa sáng rực lung linh chói lòa cả vùng đất u ám. Trời rất lạnh nhưng anh đứng đó rất lâu. Màu sắc của ánh lửa làm thức dậy trong anh một điều gì đó mà anh đã quên từ lâu. Phải ghi lại. Phải nhớ lại những điều đau khổ. Phải khắc ghi chúng trong đầu.

Trời ngày một lạnh hơn. Không có bất kì một thứ gì chuyển động trên không trung. Mùi gỗ cháy nồng nặc khắp nơi. Anh đẩy chiếc xe kéo trên nền tuyết. Mỗi ngày vài dặm. Anh không biết là còn bao xa mới lên tới đỉnh. Hai cha con ăn rất ít và luôn bị đói. Anh nhìn xuống vùng đất phía dưới. Xa xa hiện ra một con sông. Họ phải đi bao xa nữa ?

***

Trong giấc mơ, anh thấy nàng ốm và thấy mình săn sóc nàng. Giấc mơ mang màu sắc của sự hy sinh, tận tụy nhưng anh thì nghĩ khác. Anh đã không thể chăm sóc nàng và nàng đã chết trong bóng đêm cô đơn. Thế thôi. Không hề có một giấc mơ nào khác. Không có gì để kể nữa.

Trên con đường này không còn những người do Chúa đưa tới nữa. Họ đã biến mất mang theo thế giới này. Chỉ còn lại mình ta. Cái gọi là không bao giờ khác thế nào với không bao giờ trong quá khứ?

Những đêm mịt mùng không ánh trăng giờ cũng chỉ bớt mịt mùng đi một chút. Ban ngày mặt trời xoay vòng quanh trái đất giống như một bà mẹ khổ đau cầm chiếc đèn cầy.

Bình minh ló dạng. Trên vỉa hè là cả đám người quần áo cháy xém, trông giống như những kẻ tự vẫn tập thể nhưng không thành của một giáo phái nào đó. Sẽ có những kẻ khác giúp họ. Những vạt rừng cháy ròng rã suốt một năm hòa với tiếng cầu kinh lọan nhịp, tiếng thét gào của những người bị giết. Ban ngày người ta thấy những xác chết bị xuyên qua những cái cọc rải suốt con đường. 

Họ đã làm gì? Anh nghĩ trong lịch sử của thế giới này có lẽ có nhiều sự trừng phạt hơn so với tội lỗi mà người ta mắc phải.

Không khí ngày càng loãng. Anh nghĩ họ đã gần lên đến đỉnh rồi. Có lẽ là ngày mai. Ngày mai đến rồi lại trôi đi. Tuyết không rơi nữa nhưng lớp tuyết trên mặt đường đã dày tới hơn chục centimet. Việc đẩy xe qua những đoạn dốc là vô cùng khó khăn. Anh nghĩ là hai cha con phải vứt lại chiếc xe. Nhưng họ có thể mang được bao nhiêu đồ đây? Anh đứng nhìn những sườn dốc trơ trọi. Tàn tro rơi phủ kín đen mặt tuyết.

Nhìn từ các đoạn đường cong thì con đào vắt ngang qua núi trông có vẻ rất gần. Một buổi tối anh dừng lại, nhìn quanh và nhận ra nó. Mở chiếc khóa cổ trên áo choàng, bỏ mũ ra xong, anh đứng đó lắng nghe. Từ trên nhìn xuống có thể thấy bãi đổ xe vắng tanh. Thằng bé đứng bên cạnh anh. Cũng tại nơi này anh đã đứng cạnh cha mình trong một ngày đông xa lắm rồi. Gì đó, cha? Thằng bé hỏi.

Một con đèo. Đúng nó rồi.

Sáng hôm sau họ lại hối hả lên đường. Trời rất lạnh. Về chiều tuyết bắt đầu rơi nên hai cha con dừng chân sớm hơn thường lệ. Họ dùng miếng vải nhựa dựng tạm một cái lán nhỏ rồi cả hai co ro trong đó nhìn tuyết rơi trên đóng lửa. Buổi sáng tuyết không rơi nữa nhưng mặt đường đã dày thêm vài phân. Tĩnh lặng quá. Có thể nghe được nhịp tim đập của hai cha con. Anh bỏ thêm củi vào đống lửa đã lịm rồi thổi bùng nó lên. Sau đó, anh lê từng bước nặng nề qua những đống tuyết đến chỗ chiếc xe kéo để đào nó lên. Anh kiểm tra lại đống đồ hộp rồi quay lại bên đống lửa. Hai cha con ăn những chiếc bánh quy cuối cùng với ít xúc xích. Anh tìm thấy một nửa gói ca cao còn lại trong ngăn của chiếc ba lô. Anh pha cho thằng bé một cốc rồi rót cho mình một ít nước nóng. Thằng bé nói:

Cha đã hứa là sẽ không làm như thế nữa mà.

Làm cái gì?

Cha biết mà.

Anh lại đổ chỗ nước nóng vào cái nồi rồi san một ít ca cao từ cái cốc của thằng bé sang cốc của mình. Xong anh trao lại cái cốc cho nó.

Lúc nào con cũng phải để ý đến cha - thằng bé nói.

Cha biết.

Nếu đến một lời hứa nhỏ mà con cũng không giữ được thì con cũng sẽ không thực hiện những lời hứa lớn. Cha từng nói với con như vậy mà.

Cha biết. Nhưng cha sẽ không thất hứa.

Suốt cả một ngày họ lê theo con dốc dọc nguồn nước về hướng nam. Chiếc xe kéo ì ra ở những chỗ tuyết đầy. Anh vừa kéo chiếc xe vừa mở đường. Họ đã có thể tìm thấy thứ gì đó để làm một chiếc xe trượt tuyết. Một biển báo bằng kim loại hay một tấm lợp mái nhà. Những thứ quẩn quanh chân hai cha con đã ướt sũng và họ cảm thấy lạnh buốt suốt cả ngày. Anh dựa vào chiếc xe kéo để lấy lại sức còn thằng bé thì đứng đợi. Có tiếng kêu răng rắc gẫy gọn từ trên núi. Rồi lại một tiếng khác nữa. Cây đổ. Không sao đâu con, anh nói. Thằng bé đứng nhìn những thân cây chết dọc hai bên đường. Không sao đâu con. Sớm hay muộn thì tất cả cây trên thế giới này cũng sẽ đổ hết. Nhưng sẽ không đè lên người cha con mình đâu.

Sao cha biết?

Cha cũng chỉ biết thế thôi.

Họ vẫn đi đến chỗ những thân cây vắt ngang qua con đường mà hai cha con đã phải dỡ đồ khỏi xe để mang qua gầm chiếc xe tải rồi sau đó lại phải chất đồ lên xe ở phía bên kia. Thằng bé tìm thấy những đồ chơi mà nó đã quên khuấy mất là mình có. Nó để chiếc xe tải đồ chơi màu vàng lên trên tấm vải nhựa rồi hai cha con lại lên đường.

Họ dựng lán trên một khoảnh đất bên bờ một dòng suối đã đóng băng. Gió đã thổi bay tàn tro khỏi mặt băng màu đen. Dòng suối trông giống như một con đường đất bazan ngoằn ngoèo chảy qua khu rừng. Hai cha con lượm củi ở phía bắc của con dốc, nơi khô ráo hơn. Họ kéo nguyên cả những thân cây vê chỗ chiếc lán rồi nhóm lửa. Hai cha con chàng tấm vải nhựa rồi treo quần áo ướt lên những cái cọc để hong khô và khử mùi. Sau đó họ cởi hết quần áo và quấn mình trong chăn. Người đàn ông áp chân đứa bé vào bụng mình để sưởi ấm chó nó.

Buổi đêm thằng bé thức dậy khóc thút thít. Anh ôm chặt nó trong lòng. Nín đi con, sẽ ổn thôi, anh nói.

Con gặp ác mộng.

Cha biết.

Con có phải kể cho cha nghe không?

Nếu con muốn.

Con có một con chim cánh cụt và khi cha lên dây cốt, nó lạch bạch đi rồi, nó còn vỗ cánh phành phạch nữa. Và cha con mình ở trong ngôi nhà mà chúng ta ở hồi trước. Rồi con chim cánh cụt bước đi quanh góc nhà mà chẳng cần ai lên dây cốt cả. Con sợ lắm.

Ổn rồi con.

Nhưng trong giấc mơ con thực sự rất sợ.

Cha biết. Có những giấc mơ rất đáng sợ.

Nhưng tại sao con lại mơ như vậy?

Cha không biết. Nhưng giờ thì ổn rồi. Cha sẽ cho thêm củi vào lửa. Con đi ngủ đi.

Thằng bé không trả lời. Nhưng rồi nó lại lẩm bẩm "rõ ràng là không ai lên dây cốt mà".

Mất bốn ngày hai cha con mới thoát khỏi vùng đất ngập tuyết đó nhưng vẫn còn những đoạn đường cong phủ tuyết. Con đường bắt đầu ngả sang màu đen ẩm ướt. Hai cha con lần theo một hẻm núi sâu và ở phía sâu dưới kia trong bóng tối là một con sông. Họ dừng lại dỏng tai nghe.

Bên kia hẻm núi là những vách đá cheo leo, những cái cây đen kịt bám chặt lấy chúng. Tiếng rì rào của con sông cũng lắng xuống. Rồi nó lại nổi lên. Một cơn gió lạnh thổi lên từ vùng đất phía dưới. Hai cha con đi mất một ngày mới đến được chỗ con sông.

Họ để chiếc xe kéo một chỗ rồi đi qua khu rừng. Có tiếng ầm ầm vang lại từ phía con sông. Tiếng của thác nước đổ từ một vách đá cao hơn hai chục mét qua màn sương đục xuống một cái hồ. Họ có thể ngửi thấy mùi nước và cảm nhận được cái lạnh bốc lên từ đó. Những viên sỏi ẩm ướt. Anh đứng nhìn thằng bé. Ôi chao, thằng bé nói. Nó không thể rời mắt khỏi thác nước.

Anh ngồi xuống bốc một nắm sỏi đưa lên mũi ngửi rồi lại thả cho chúng rơi loảng xoảng. Những viên sỏi được mài nhẵn nhụi tròn vo như những hòn bi ve lẫn với những viên hình trụ có vân và sọc. Thằng bé bước tới rồi cũng ngồi bệt xuống lấy tay vục dòng nước đen ngòm.

Cái thác đổ đúng vào giữa hồ. Những vòng nước tròn đặc quánh lan tỏa. Hai cha con đứng cạnh nhau người này hét lên hỏi người kia.

Có lạnh không?

Có. Lạnh lắm cha ạ.

Con muốn xuống nước không?

Con không biết.

Xuống nhé.

Có sao không cha?

Không. Xuống đi con?

Anh cởi chiếc áo choàng vứt xuống đám sỏi. Thằng bé đã đứng dậy. Hai cha con cởi quần áo. Nó xanh xao và run rẩy. Nó gầy quá. Trái tim anh thắt lại. Anh nhảy ào xuống nước, ngóp đầu lên, thở hổn hển rồi quay lại phía thằng bé.

Nước có ngập đầu con không cha?

Không. Xuống đây.

Anh quay đầu bơi về phía dưới thác nước, để dòng nước ầm ầm đổ xuống đầu. Thằng bé đã ra đến chỗ nước ngập ngang thắt lưng rồi nhảy. Anh quay lại ôm lấy thằng bé nâng cho nó nổi trên mặt nước. Thằng bé thở hổn hển, tay đập nước tung tóe. Tốt lắm, Tốt lắm, người cha nói. 

Hai cha con vừa mặt quần áo vừa run cầm cập . Họ theo con đường mòn đi ngược lên phía trên của con sông rồi men ra phía vách đá để xem con sông kết thúc chổ nào. Anh giữ chặt tay thằng bé còn mình thì rướn người ra phía miệng vực. Con sông chảy men theo mép đá rồi đổ thẳng vào cái hồ phía dưới. Toàn bộ con sông. Thằng bé bám chặt tay anh.

Dài quá cha nhỉ.

Hai cha con đi xuyên qua khu rừng. Ánh sáng nhạt dần. Họ đi dọc theo con sông, men theo những vùng đất ẩm ướt, len lỏi giữa những thân cây khổng lồ đã chết khô. Một vùng rừng phía nam đã từng rất màu mỡ. Nhân sâm? Những nhành cây héo khô của cây đỗ quyên bện chặt vào nhau. Anh dừng lại. Có cái gì đó trong đám lá cây mục lẫn tàn tro. Anh gạt đám lá sang một bên. Cả một khóm, khô, nhăn nhúm. Anh bứt lấy một cái đưa lên miệng ngửi rồi cắn thử một miếng nhỏ để nhai.

Gì đó cha?

Nấm moscela.

Nó là cái gì?

*** 

Ăn được không cha?

Được. Con thử xem.

Có ngon không cha?

Cứ thử xem.

Thằng bé đưa lên ngửi, cắn một miếng rồi nhai. Nó nhìn người cha rồi nói: Ngon lắm cha ạ.

Hai cha con nhổ đám nấm. Anh bỏ những cây nấm nhỏ trông rất lạ mắt này vào chiếc mũ áo của đứa bé. Họ đi một quãng dài quay lại con đường dẫn về chỗ họ để chiếc xe kéo. Hai cha con sau đó dựng lán bên cạnh hồ gần chỗ thác nước. Họ rửa sạch chỗ nấm rồi để trong một cái nồi cho ngấm nước. Lúc anh nhóm được lửa thì trời cũng đã tối. Anh thái một nhúm nấm bỏ vào chiếc chảo cùng một ít mỡ lợn rồi đun sôi. Thằng bé ngồi nhìn. Nó nói, nơi này được đấy cha.

Hai cha con ăn nấm với đậu rồi uống trà. Họ tráng miệng bằng ít lê đóng hộp. Anh dồn đống lửa lại sau phiến đá rồi căng tấm vải nhựa sau lưng hai cha con để giữ lại hơi ấm tỏa ra từ đống lửa. Hai cha con cứ ngồi tận hưởng sự ấm áp. Anh kể cho thằng bé nghe. Anh kể những câu chuyện cổ tích về lòng dũng cảm, sự công bằng mà anh còn nhớ cho đến khi thằng bé ngủ trong đống chăn. Anh cời đống lửa rồi nằm xuống cảm nhận sự ấm cúng, no nê, lắng nghe tiếng ầm ầm vọng lại từ phía cái thác nước trong khu rừng tăm tối và xơ xác đó.

Buổi sáng, anh tỉnh dậy, đi dọc bờ sông. Thằng bé nói đúng. Đây là một nơi rất tốt và anh muốn kiểm tra xem có thể có những vị khách mời khác không. Không có bất cứ dấu hiệu nào. Anh đứng nhìn dòng sông oằn mình đổ xuống một cái hồ nước. Anh thả một hòn đá màu trắng xuống dòng nước. Nó biến mất ngay như bị nuốt chửng. Anh đã từng đứng nhìn một dòng sông như vậy và đã từng ngắm những chú cá màu trắng lượn lờ dưới làn nước mờ đục. Màu sáng bạc từ thân cá phản chiếu dưới ánh sáng mặt trời trông giống như lưỡi dao sắc lấp loáng trong hang tối.

Cha con mình không thể ở lại đây được. Trời ngày một lạnh. Cái thác nước này là một nơi lí tưởng. Nếu mình thích nó thì kẻ khác cũng vậy. Mà ta thì không biết họ sẽ là những ai và không biết khi nào thì họ đến. Không an toàn con ạ.

Mình ở thêm một ngày được không cha ?

Không an toàn con ạ.

Mình có thể tìm một chỗ khác an toàn hơn dọc con sông này được mà cha.

Chúng ta phải tiếp tục đi con ạ. Phải đi về phía nam.

Con sông có chảy về hướng nam không cha.

Không.

Con xem bản đồ được không cha ?

Ừ. Để cha lấy nó.

Tấm bản đồ rách nát đã từng được dán lại thành một bản, nhưng sau đó anh cắt nó ra thành từng mảnh và đánh số từng tờ bằng bút chì màu để tiện sử dụng. Anh lục tìm trong đống giấy tờ nhàu nhĩ đó những mảnh bản đồ chỉ khu vực mà họ đang ở.

Chúng ta vượt qua chiếc cầu này. Khoảng tám dặm hay gì đó. Đây là con sông. Nó chảy về hướng đông. Cha con mình sẽ men theo con dốc phía đông của dãy núi này. Đây là những con đường chúng ta phải vượt qua. Đường quốc lộ. 

Tại sao lại là đường quốc lộ hả cha ?

Bởi vì chúng thuộc về các bang. Hồi xưa chúng đã từng được gọi là các bang. 

Tại sao không còn các bang nữa hả cha ?

Không còn nữa con ạ.

Tại sao hả cha ?

Con hỏi phải lắm nhưng cha không biết chính xác.

Nhưng những con đường vẫn còn đó mà cha.

Ừ. Chúng ở đó một thời gian nữa thôi con ạ.

Bao lâu hả cha ?

Cha không biết. Có thể rất lâu. Không có gì đào xới chúng lên nên chúng sẽ không sao trong một thời gian con ạ.

Nhưng sẽ chẳng có chiếc xe ô tô hay xe tải nào chạy trên những con đường này phải không cha ?

Không con ạ.

Vâng.

Con sẵn sàng chưa ?

Thằng bé gật đầu. Nó lấy tay áo quệt mũi rồi xốc chiếc ba lô nhỏ lên vai trong khi người cha gói ghém những mảnh bản đồ. Hai cha con đi xuyên qua những hàng cây xám xịt để ra đường cái.

Chiếc cầu lờ mờ hiện ra phía dưới họ. Một chiếc xe moóc dài bị vặn gập về một bên nằm chắn ngang chiếc cầu. Đầu chiếc xe mắc kẹt vào những thanh rào chắn của cây cầu. Trời lại mưa. Họ đứng đó, dưới bóng tối xanh của tấm vải nhựa, mưa rơi lộp độp trên đầu. 

Mình đi vòng qua nó được không ?

Không được con ạ. Có lẽ phải chui qua gầm xe thôi. Phải dỡ đồ ra khỏi xe con ạ.

Cây cầu bắc ngang qua một con sông và một cái thác nước. Ở đoạn đường cong, họ nghe thấy tiếng nước gầm thét. Một cơn gió luồn qua hẻm núi, lật tung các góc của tấm vải nhựa che đầu hai cha con. Họ có thể nhìn thấy dòng sông qua những lỗ hở trên các miếng sắt. Phía dưới thác nước có một chiếc cầu đường sắt được đỡ bởi các trụ bằng đá vôi, những phiến đá đã bị dòng nước làm ngả màu. Dòng sông bị chẹn cứng ở đoạn gấp khúc với hàng đống cành và thân cây. 

Chiếc xe moóc nằm chình ình ở đó đã nhiều năm, những chiếc lốp đã xẹp lép, nhăn nhúm dưới vành xe. Đầu kéo của chiếc xe moóc kẹt chặt vào những thanh sắt lan can cầu, chiếc biển xe phía trước toa moóc đã bị rụng mất từ bao giờ, các toa kéo dồn cứng lại sau buồng lái. Đuôi chiếc xe moóc chặn vào các thanh ray phía bên kia cầu làm chúng vặn xoắn lại. Chiếc đuôi xe treo lơ lửng cách mặt sông vài mét. Anh đẩy chiếc xe kéo dưới gầm chiếc xe moóc nhưng tay kéo chiếc xe cứng ngắc, không điều khiển được. Sẽ phải đẩy nghiêng nó vậy. Anh phủ tấm vải nhựa lên chiếc xe rồi để nó dưới trời mưa. Hai cha con lội bì bõm dưới gầm xe. Đặt thằng bé co ro ở một chỗ khô ráo xong, anh trèo lên bậc thang của bình chứa xăng rồi từ đó ngó vào bên trong buồng lái. Anh vươn tay mở cửa, chui vào rồi đóng cửa buồng lái lại. Nhìn quanh anh thấy một chiếc giường ngủ sau hàng ghế. Trên chiếc giường là một tấm đệm ẩm ướt, còn có một cái tủ lạnh nhỏ, cửa mở toang và một chiếc bàn gấp. Các cuốn tạp chí cũ nằm rải rác trên sàn xe. Anh xem xét cẩn thận các ngăn kéo bằng gỗ dán. Rỗng không. Phía dưới giường có vài ngăn kéo. Anh kéo các ngăn ra rồi tìm kiếm cẩn thận đống đồ lặt vặt trong đó. Anh nhoài người leo lại về phía buồng lái, ngồi xuống chiếc ghế của lái xe rồi nhìn xuống dòng sông qua cửa kính bị dòng nước mưa che phủ. Tiếng mưa rơi lộp độp trên mái buồng lái. Bóng tối từ từ bao phủ mọi thứ.

Đêm đó họ ngủ trong chiếc xe tải. Sang ra mưa đã tạnh, hai cha con dỡ đồ ra khỏi chiếc xe kéo đưa qua gầm xe sang phía bên kia rồi lại chất đồ lên xe. Phía dưới cầu khoảng vài chục mét, họ trông thấy đống lốp xe bị đốt cháy đen thui. Anh đứng nhìn chiếc xe moóc. Theo con thì dưới đó có gì không ? Anh hỏi.

Con không biết.

Có lẽ là không. Đã có người đến trước chúng ta rồi.

Mà cũng chả có cách nào xuống đó được đâu ạ.

Anh ghé tai vào bên thành chiếc xe rồi dùng lòng bàn tay đánh mạnh vào thành sắt. Nghe như là rỗng bên trong. Có thể vào từ trên mái, ai đó đã cắt một lỗ ở bên cạnh. 

Nhưng họ cắt bằng gì, cha ?

Thế nào mà chả tìm ra vật gì để cắt.

Anh cởi chiếc áo choàng ra rồi đặt nó nằm vắt ngang chiếc xe kéo. Chân tì vào chiếc cản sốc ở đầu xe, anh trèo lên mui xe rồi trèo qua tấm kính chắn gió lên mái. Kim loại ẩm ướt phía dưới chân. Từ trên đó anh đứng nhìn dòng sông rồi lại nhìn thằng bé. Nó trông rất lo lắng. Vịn vào đầu xe moóc, nó nhổm dậy rồi đặt một chân lên gờ xe.

Anh phát hiện một chiếc cửa sổ trổ trên mái khoảng gần giữa nóc xe. Anh khom người lần đến bên chiếc cửa sổ. Tấm kính che đã không còn. Từ trong xe moóc, một mùi chua chua xộc lên mũi. Mùi này anh đã ngửi đâu đó rồi. Chợt nhớ mình có một tờ tạp chí trong túi, anh lấy ra rồi xé một số trang, vo lại, rồi châm lửa đốt. Anh thả miếng giấy đang cháy vào bên trong khoang xe tối đen. Lửa bùng lên. Trông có vẻ rất sâu. Anh lấy tay che mắt khỏi ánh lửa cháy sáng. Bây giờ anh có thể nhìn thấy phía sau của chiếc hộp. Những xác chết! Những xác chết nằm phơi trong mọi tư thế, khô quắt và teo tóp trong những bộ quần áo đã mục nát. Lửa lóe lên rồi tắt ngóm tạo ra một hình sáng nóng như hình của một bông hoa, một bông hồng bị nung chảy. Cả khoang xe lại tối đen. 

Đêm đó họ cắm trại trong khu rừng bên bờ sông. Từ chỗ họ có thể trông thầy một vùng đất bằng phẳng chạy dài về phía nam. Anh nhóm một đống lửa để nấu ăn sau một tảng đá. Họ ăn những cây nấm moscela cuối cùng và một hộp rau bina. Về đêm bão nổi lên ở vùng núi phía trên họ. Tiếng sấm nổ rền như tiếng đại bác. Ánh chớp lóe lên, xé toạc màn đêm, làm tan biến đi cái thế giới nhờ nhờ, ảm đạm. Thằng bé bám chặt lấy tay cha. Mọi vật rơi vào tĩnh lặng. Sau đó mưa đá bắt đầu rơi lộp độp một lúc rồi những giọt mưa lạnh buốt từ từ rơi xuống.

Anh tỉnh dậy lần nữa. Trời vẫn tối, mưa đã tạnh. Từ dưới thung lũng tỏa ra một luồng sáng màu khói. Anh nhỏm dậy đi dọc đỉnh núi. Một đám cháy kéo thành vệt dài hàng dặm. Anh ngồi xuống để quan sát. Mùi khói. Anh nhấm nước bọt vào ngón tay rồi giơ ra trước gió. Anh quay lại chỗ thằng bé. Miếng vải nhựa như được thắp sáng từ bên trong. Thằng bé đã tỉnh dậy. Chiếc lều dựng tạm bằng miếng vải nhựa trông mong manh, yếu ớt. Một cái gì đó không diễn tả được. 

Cả ngày hôm sau họ đi trong làn khói từ đám cháy rừng. Khói tỏa ra từ mặt đất như sương mù. Những hàng cây lơ thơ cháy đen thui dọc con dốc trông giống như những ngọn nến của những kẻ ngoại đạo. Cuối ngày, họ đến một nơi mà đám cháy đã lan qua cả con đường. Lớp đá dăm vẫn còn ấm và bắt đầu mềm ra ở đoạn đường sau đó. Lớp ma tít đen nóng dính mút đôi giày của hai cha con rồi bẹt ra dưới chân họ. Đi được một lúc họ dừng lại. Mình phải đợi thôi con ạ, anh nói.

Họ quay lại chỗ cũ và dựng tạm chiếc lều. Khi họ lên đường vào sáng hôm sau, lớp đá dăm đã nguội. Chả mấy chốc họ phát hiện một vệt dấu chân hằn vào lớp nhựa đường. Những dấu chân còn rất mới. Ai đó đã ra khỏi khu rừng vào buổi đêm và tiếp tục đi dọc con đường bị lửa thiêu cháy này. 

Ai hở cha ?

Cha không biết. Làm sao mà biết được chứ.

Họ bắt gặp người đàn ông đó đang lê bước dọc con đường, thi thoảng dừng lại để cúi xuống nhìn rồi lại do dự khi cất bước tiếp theo.

Mình làm gì bây giờ cha ?

Không sao con ạ. Cứ đi theo ông ta và xem ông ta làm gì.

Phải cẩn thận cha ạ.

Ừ, phải cẩn thận.

***

Hai cha con đi theo người đàn ông. Nhưng nếu ông ta cứ đi chậm thế này thì họ mất nhiều thời gian quá. Cuối cùng thì người đàn ông ngồi xuống và không đứng lên nữa. Cả người ông ta đầy khói bụi, quần áo cháy xém, đen kịt, một con mắt đã bị cháy đen nhắm lại. Tóc ông tả chỉ còn là một lớp tro phủ trên cái sọ đen sạm. Khi họ đi ngang qua, người đàn ông cúi xuống như thể ông ta đã làm điều gì sai trái vậy. Đôi giầy của ông ta buộc chằng chịt dây sắt, phủ kín nhựa đường. Ông ta ngồi đó lặng im, khom người trong bộ quần áo rách mướp, tơi tả. Thằng bé liên tục ngoái đầu nhìn lại. Nó thì thầm: Cha, ông ta bị làm sao vậy ?

Bị sét đánh.

Mình giúp ông ta chứ cha ?

Không. Chúng ta không thể giúp ông ta được.

Thằng bé chốc chốc lại giật áo cha.

Cha.

Thôi đi.

Mình giúp ông ta chứ cha ?

Không. Chúng ta không thể. Chả có gì có thể giúp ông ấy bây giờ cả.

. . .

Họ lại tiếp tục đi. Thằng bé đang khóc, chốc chốc lại ngoái nhìn phía sau. Khi họ xuống dưới chân đồi, anh dừng lại nhìn thằng bé rồi lại nhìn ngước lên phía con đường đằng sau. Người đàn ông bị sét đánh đã ngã dụi xuống đường. Xa quá nên anh không thể nhìn rõ hơn. Cha xin lỗi nhưng chúng ta không có gì cho ông ta cả. Chúng ta cũng chẳng có cách nào giúp ông ta. Cha cũng thấy thương cảm cho ông ta nhưng chúng ta không có cách nào giúp ông ấy. Con biết điều đó phải không ? Thằng bé nhìn xuống rồi gật đầu. Họ lại tiếp tục đi. Giờ thì thằng bé không còn ngoái lại nữa. 

Trời đã tối. Từ những đám cháy hắt ra thứ ánh sáng vàng vọt, ảm đạm. Vũng nước đọng bên lề đường đặc quánh lại. Bóng đêm nuốt chửng những dãy núi. Hai cha con vượt qua một chiếc cầu bê tông bắc ngang một dòng sông. Tro bụi, than bùn lẫn với những miếng gỗ đã bị cháy thành than chảy thành dòng chầm chậm. Sau cùng họ không đi tiếp nữa mà quay về dựng lều dưới chiếc cầu.

Anh đã mang theo chiếc ví này từ lâu lắm rồi. Nó hằn thành mảng trên chiếc quần của anh. Một hôm anh ngồi xuống bên vệ đường, móc chiếc ví ra rồi xem xét từng thứ có trong đó. Một ít tiền, những chiếc thẻ tín dụng, bằng lái xe của anh. Một bức ảnh của người vợ. Anh trải tất cả trên mặt đường, giống như đang chơi bài vậy. Ném chiếc ví da đen bóng mồ hôi về phía khu rừng xong, anh ngồi ngắm tấm ảnh. Sau cùng anh bỏ tấm ảnh xuống vệ đường, đứng dậy. Hai cha con lại lên đường.

Trời đã sáng. Anh nằm ngắm những chiếc tổ nhạn bằng đất sét trong các góc dưới chân cầu. Anh nhìn thằng bé nhưng nó đã nằm xoay lưng lại phía anh, mắt nhìn chăm chăm về hướng dòng sông.

Chúng ta không thể làm gì cho ông ấy được. 

Nó vẫn im lặng. 

Ông ta sẽ chết. Chúng ta không thể chia sẻ những cái mà chúng ta có nếu không chúng ta cũng sẽ chết.

Con biết.

Thế khi nào con bắt đầu nói chuyện với cha ?

Con đang nói đây thôi.

Thật không ?

Vâng.

Thế thì tốt rồi.

Vâng.

. . .

Họ gọi anh từ phía bên kia sông. Những vị thần trong bộ quần áo tơi tả, vai thõng xuống, đang lê bước qua vùng đất tiêu điều, hoang vắng. Họ đi trên đáy sông khô nứt nẻ như một chiếc đĩa bị rơi vỡ. Đám cháy khủng khiếp còn để lại những vệt dài trên bãi cát bị cô đặc quánh lại. Những bóng người khuất dần phía xa. Anh tỉnh giấc và nằm im trong đêm tối. 

Đồng hồ chỉ đúng 1 giờ 17 phút. Một tia sáng lóe lên, sau đó là một loạt những chấn động. Anh thức dậy bên cửa sổ.

Cái gì vậy anh ? Cô hỏi. Anh không trả lời. Anh đi vào trong phòng tắm bật công tắc đèn. Điện đã mất. Một thứ ánh sáng màu hồng lóe lên trên cửa kính. Anh quỳ xuống rồi nâng chiếc đòn bẩy để chiếc bồn tắm không rung nữa rồi vặn hai vòi nước to hết cỡ. Cô đang đứng bên bậu cửa sổ trong bộ đồ ngủ, một tay bấu chặt khung cửa, một tay xoa nhẹ bụng. Cái gì vậy anh ? Cái gì đang xảy ra vậy ?

Anh không biết.

Anh đang tắm à ?

Không.

. . .

Lâu lắm rồi, đã có lần anh thức giấc trong một khu rừng cằn cỗi, nằm nghe tiếng lũ chim di cư trong bóng đêm. Chúng đậu kín mặt đất như lũ côn trung phủ kín mép một cái bát. Anh cầu chúc cho chúng mọi sự may mắn. Rồi chúng biến mất và không bao giờ quay trở lại.

Anh tìm thấy một cỗ bài từ chiếc ngăn kéo tủ trong một ngôi nhà. Những quân bài đã sờn rách, quăn queo. Thiếu hai con át nhép. Thi thoảng hai cha con vừa cuộn tròn trong chăn vừa chơi chúng bên ánh lửa. Anh cố nhớ luật chơi của những trò chơi bài hồi nhỏ ví dụ như một số kiểu chơi bài Uýt. Nhưng rồi biết là mình không thể nhớ được nên anh đã tự bịa ra luật chơi mới và đặt cho chúng những cái tên mới, chẳng hạn như Fescue khác người hay Catbarf. Đôi khi thằng bé hỏi anh vài câu về cái thế giới đó, một thế giới mà đến anh cũng không có một chút hồi ức nào. Anh phải suy nghĩ nát óc để trả lời những câu hỏi của nó. Làm gì có quá khứ cơ chứ. Con muốn biết những gì đây ? Nhưng dần dần anh không còn bịa chuyện để kể cho nó nữa vì những thứ anh kể không có thật và anh cảm thấy có lỗi khi làm như vậy. Thằng bé có sự tưởng tượng của riêng nó về những thứ ở vùng đất phía nam và về những đứa trẻ khác. Anh cố gắng nắm quyền kiểm soát, nhưng anh chẳng có lòng dạ nào. Quyền đó thuộc về ai ?

. . .

Không có việc gì làm cả. Hôm nay là một ngày may mắn. Khái niệm về tương lai cũng không có. Bây giờ là tương lai. Tất cả mọi thứ đẹp đẽ, duyên dáng mà người ta nâng niu đều bắt nguồn từ sự khổ đau, tuyệt vọng, và tro bụi. Anh thì thầm vào tai đứa bé đang thiu thiu ngủ. Chính vì vậy mà cha đã có con.

Anh nghĩ về bức ảnh đã bỏ lại trên mặt đường. Anh đã có thể cố gắng lưu lại kí ức về cô trong cuộc sống của hai cha con nhưng anh cũng không biết làm thế nào. Chợt tỉnh giấc vì một cơn ho, anh bước ra ngoài vì không muốn đánh thức thằng bé dậy. Chăn trùm kín người, anh lần theo một bức tường đá trong bóng đêm rồi quỳ xuống như một kẻ ăn năn sám hối. Anh ho cho đến khi cảm nhận được vị máu trong miệng. Anh gọi to tên cô. Có lẽ anh đã gọi tên cô trong giấc ngủ của mình. Khi quay lại thằng bé đã thức giấc. Cha xin lỗi, anh nói.

Không sao đâu cha.

Ngủ tiếp đi con.

Con ước gì bây giờ được ở với mẹ.

Anh không trả lời mà chỉ ngồi xuống bên cạnh cái sinh linh nhỏ bé đang thu mình trong chăn. Một lúc sau anh nói: Ý con là con muốn chết ư ?

Vâng.

Con không được nói như vậy.

Nhưng con muốn như vậy.

Đừng nói thế nữa con. Nói vậy không hay đâu.

Nhưng con thực sự muốn thế.

Cha biết nhưng con không được nói như vậy nữa.

Nhưng con phải làm sao ?

Cha không biết.

Anh nói với cô trong ánh đèn dầu. Chúng ta thoát rồi.

Thoát ư ? Cô hỏi.

Ừ.

Anh đang nói về cái gì thế ? Chúng ta chưa thoát. Chúng ta đang bước đi như những xác chết trong một bộ phim kinh dị.

Anh xin em.

Thôi anh đừng nói nữa. Dù anh khóc thì điều đó cũng chẳng có ý nghĩa gì với em cả.

Anh xin em. Anh sẽ làm tất cả.

Làm cái gì đây ? Lẽ ra em phải làm điều này từ lâu rồi khi vẫn còn ba chứ không phải hai viên đạn trong súng. Em thật ngu ngốc. Chúng ta đã phải trải qua tất cả những chuyện này. Sao em lại không chịu hiểu cơ chứ. Em đã nghĩ sẽ làm chuyện đó mà không nói cho anh biết. Có lẽ đó lại là lựa chọn tốt nhất. Anh có hai viên đạn. Nhưng rồi thì sao chứ ? Anh không thể bảo vệ chúng ta. Anh nói anh sẵn sàng chết để bảo vệ chúng ta nhưng như vậy thì sao ? Nếu không vì anh thì em sẽ mang thằng bé đi. Anh biết là em có thể làm như vậy đúng không. Đó là điều nên làm.

Em bình tĩnh lại đi.

Không, em chỉ nói sự thật thôi. Sớm hay muộn thì bọn chúng sẽ bắt được chúng ta. Chúng sẽ giết tất cả. Chúng sẽ hãm hiếp em và cả thằng bé nữa. Chúng sẽ hãm hiếp tất cả chúng ta rồi ăn thịt chúng ta và anh sẽ không thể chịu đựng được những điều này. Anh có thể chờ đợi tất cả những thứ này xảy ra còn em thì không. Em không thể. Cô ngồi đó, miệng ngậm một đoạn cành nho khô như thể đang ngậm một điếu xì gà. Tay duyên dáng ôm đầu gối, cô nhìn anh qua đống lửa nhỏ. Chúng ta vẫn thường nói về cái chết nhưng bây giờ chúng ta không còn nói về nó nữa. Tại sao ?

Anh không biết.

Bởi vì nó ở ngay đây. Chúng ta chẳng còn gì để nói về nó nữa.

Anh sẽ không bỏ mặc em.

Em không quan tâm. Điều đó chẳng có ý nghĩa gì cả. Anh có thể coi em là một người phụ nữ lẳng lơ. Em đã yêu người khác rồi. Anh ta có thể cho em những gì em muốn.

Em không thể yêu cái chết.

Có đấy.

Anh xin em đừng làm vậy.

Em xin lỗi.

Anh không thể tiếp tục một mình được.

Thế thì đừng làm nữa. Em không thể giúp được anh. Người ta nói đàn bà thường mơ thấy những người mình thương yêu gặp nguy hiểm còn đàn ông thì mơ thấy chính họ gặp nguy hiểm. Nhưng em thì không mơ thấy gì hết. Anh nói anh không thể. Nếu vậy thì đừng cố nữa. Thế thôi. Trái tim em đã chết, nó đã chết từ lâu rồi. Anh nói phải cố mà sống nhưng cố thì có ích gì. Trái tim em đã tan vỡ vào cái đêm thằng bé ra đời. Giờ em không còn cảm thấy gì nữa. Chẳng còn thấy gì nữa. Có thể rồi anh cũng vậy thôi. Em không tin là như vậy nhưng ai mà biết được. Em biết là anh sẽ không chỉ giành giật cuộc sống cho riêng mình. Em biết vì nếu không em đã không sống sót tới ngày hôm nay. Một người nếu không phải quan tâm chăm sóc đến ai sẽ xử lí mọi chuyện tốt hơn. Anh chỉ cần mang cho đứa bé hơi thở và dỗ dành nó bằng những lời yêu thương. Anh chỉ cần lấy thân mình che chở cho nó. Còn với em, hi vọng duy nhất chính là hư vô và em thật sự mong mỏi điều đó.

Anh không trả lời.

Anh không trả lời vì anh không có gì để nói cả.

Em sẽ chào tạm biệt con chứ ?

Không. 

Vậy hãy đợi đến buổi sáng. Anh xin em.

Em phải đi.

Cô đã đứng dậy.

Chúa ơi, vậy anh phải nói với thằng bé sao đây ?

Em không biết.

Em đi đâu ? Em có nhìn thấy gì đâu ?

Em không cần nhìn thấy gì hết.

Anh đứng dậy. Anh xin em, anh nói.

Không. Em sẽ không ở lại. Em không thể.

Cô ấy đã đi để lại sự lạnh lẽo như món quà cuối cùng. Cô ấy đã ra đi với sự quyết đoán đến lạnh lùng. Chính anh đã dạy cô như vậy, chính anh đã dạy cô phải sắc bén hơn cả thép. Và cô ấy đã đúng. Chả có gì để tranh luận ở đây cả. Đã hàng trăm đêm, họ ngồi tranh luận cùng nhau về việc tự kết liễu cuộc đời với sự nghiêm túc như những nhà triết học. Buổi sáng thằng bé tức dậy. Nó không nói gì cả. Khi họ đã đóng gói xong đồ đạc và chuẩn bị lên đường, nó quay lại nhìn nơi họ dựng trại buổi đêm. Mẹ đi rồi phải không cha ? Thằng bé hỏi. Ừ. Mẹ con đi rồi.

Luôn thận trọng và hiếm khi ngạc nhiên trước những điều lạ lùng. Một sự sáng tạo hoàn hảo để đạt được mục tiêu. Họ ngồi cạnh cửa sổ, dưới ánh nến với chiếc áo thụng dài khoác trên người, vừa ăn bữa khuya vào lúc nửa đêm vừa nhìn những ánh lửa trong thành phố. Vài ngày sau, nàng trở dạ trên giường, trong ánh sáng yếu ớt của một chiếc đèn dùng pin khô. Anh thấy đỉnh đầu đứa bé nhưng anh không chắc là có phải không. Rồi anh đón được cái đầu. Máu dính thành vệt bết theo những sợi tóc đen thẳng. Mùi hôi của phân non. Anh chẳng để ý gì đến tiếng khóc của nàng. Bên ngoài cửa sổ là cái lạnh tê người, xa xa, lửa đang cháy ở phía đường chân trời. Anh nâng cái hình thù đỏ hỏn trần truồng lên và cắt dây rốn của nó bằng một cái kéo nhà bếp rồi cuốn con trai anh trong một cái khăn.

Cha có bạn bè không ?

Có chứ.

Nhiều không ạ ?

Cũng nhiều.

Thế cha có nhớ rõ họ không ?

Có, cha nhớ.

Thế họ đâu cả rồi ?

Họ chết rồi con ạ.

Tất cả ạ ?

Tất cả.

Thế cha có nhớ họ không ?

Có.

Chúng ta đi đâu đây cha ?

Chúng ta đang đi về phía Nam.

Dạ.

Hai cha con phơi mặt trên đường cả ngày, chỉ nghỉ một lát vào buổi trưa để ăn. Họ phải hết sức tiết kiệm chỗ lương thực ít ỏi của mình. Thằng bé lôi cái xe tải đồ chơi của nó trong ba lô ra và dùng một cái que nhỏ vạch những con đường trên nền tro bụi. Nó giả tiếng xe và cho nó đi một cách chậm rãi. Ngày hôm ấy khá ấm áp, hai cha con ngủ vùi trong lớp lá, đầu gối lên ba lô.

Anh đang ngủ thì chợt tỉnh giấc. Có một điều gì đó bất thường quanh đây. Anh nằm nghiêng người, áp tai xuống đất nghe ngóng rồi thận trọng nhỏm dậy, tay đặt trên súng sẵn sàng. Anh nhìn xuống thằng bé và khi quay lại thì đã thấy thấp thoáng bóng dáng của một toán lính. Lạy Chúa – anh thì thầm, vội vàng lay thằng bé dậy và hướng nó ra phía đường. Qua đám tro bụi, hai cha con nhìn thấy bọn chúng đang lầm lũi đi, tay xoay xoay mũ từ bên này sang bên kia. Vài tên trong đó đeo mặt nạ phòng độc. Chúng khệnh khạng bước đi, đứa cầm dùi cui, đứa cầm côn dài. Anh ho.

Cùng lúc đó anh nghe thấy tiếng xe tải gầm gừ phía sau lưng bọn lính. Nhanh – anh thì thào – nhanh. Dắt khẩu súng vào thắt lưng, anh dựng con dậy và cuống cuồng kéo cái xe giúi vào một bụi cây khuất tầm nhìn. Thằng bé sợ đến cứng đờ cả người, anh siết con vào lòng. Nào con trai, không sao đâu con. Hai cha con mình phải chạy. Con đừng nhìn lại đằng sau. Nhanh nào con.

Anh sốc ba lô lên vai rồi hối hả lao qua những bụi dương xỉ chạy trốn. Ngay lập tức những cây dương xỉ vụn ra thành tro bụi. Thằng bé đang trong cơn hoảng loạn. Chạy đi con – anh thì thào gấp gáp – chạy đi. Anh ngoái đầu lại. Chiếc xe tải đang lừng lững tiến đến. Những tên lính đứng trên tấm nệm đảo mắt sục sạo khắp nơi. Thằng bé vấp ngã. Anh sốc con dậy. Không sao đâu con, anh nói. Nhanh nào.

Anh nhìn thấy loáng thoáng một cái hào, tụt hẳn xuống khoảng rừng thưa. Gió cuốn tro bụi hun hút trên đường để lộ ra một con đường khác, rải đá răm. Hai cha con băng qua đường và qua đám cỏ dại. Anh bế con nhảy xuống hào. Ép sát người vào nền đất, hai cha con vừa thở hổn hển vừa căng tai ra nghe ngóng. Tiếng động cơ xe vẳng lại từ xa, không biết là nó đi theo hướng nào. Anh ngóc đầu nhìn thử thì thấy nóc của chiếc xe tải di chuyển dọc theo con đường. Những tên lính đứng trên nóc xe. Một số có súng trường. Khói cuộn đen ngòm. Xe đi qua chỗ hai cha con nấp. Đột nhiên tiếng xe yếu dần, đứt quãng rồi tắt hẳn.

Anh chùn người xuống, tay bấu chặt lên đầu. Lạy Chúa. Anh nghe thấy tiếng lách cách của xe và biết nó đã dừng lại. Yên lặng. Anh nắm chặt khẩu súng trong tay. Anh không nhớ mình đã rút súng ra từ lúc nào. Có tiếng nói chuyện. Chúng xuống xe, mở nắp mui xe. Anh ôm chặt con, ra hiệu tuyệt đối im lặng. Một lúc sau anh nghe thấy tiếng xe khởi động trở lại. Nó rền lên có vẻ rất chật vật và ì ạch. Chắc chúng không còn cách nào khác là phải hè nhau đẩy xe nhưng có như không đủ nhanh để khởi động lại được khi đang ở lưng chừng dốc như thế. Sau vài phút gầm gừ, kháng cự quyết liệt của cái xe, chúng lại phải dừng lại. Anh nhỏm dậy lần nữa thì bắt gặp ngay một tên đang đi từ trong rừng ra, vừa đi vừa tháo thắt lưng, cách anh khoảng hai mươi bước. Cả hai khựng lại nhìn nhau trong giây lát.

***

Anh lên cò súng chĩa vào tên lính. Hắn đứng im, một tay từ từ giơ lên. Cái mặt nạ dúm dó bẩn thỉu của hắn phập phồng.

Tiến lại gần đây.

Hắn quay lại nhìn về phía đường.

Không được quay lại. Nhìn thẳng vào tao. Không được kêu lên nếu không mày sẽ chết đấy.

Hắn tiến lại gần anh, một tay vẫn để trên thắt lưng. Qua những cái lỗ đục trên thặt lưng có thể thấy hắn đã sụt cân nhanh như thế nào. Cạnh thặt lưng của hắn có một lớp da bóng, có lẽ hắn thường mài lưỡi dao vào đó. Hắn nhảy xuống hào, chuyển cái nhìn từ khẩu súng sang thằng bé. Hai tròng mắt cô hồn của hắn tụt sâu vào trong hốc mắt. Cặp mắt ấy không phải của người mà như mắt của một con thú đang trú ngụ trong đầu lâu của hắn và nhìn ra ngoài. Bộ râu của hắn được cắt vuông vức và trên cổ là hình xăm một con chim. Anh nghĩ người xăm hình này có lẽ là một kẻ có đầu óc cực kỳ bệnh hoạn. Trông hắn gầy nhưng dẻo dai và rắn chắc. Hắn vận bộ đồ bảo hộ lao động màu xanh bẩn thỉu và đội một cái mũ lưỡi trai đã bạc hết cả hình thêu logo của công ty đằng trước.

Bọn mày đang đi đâu ?

Bọn tao đi hốt phân.

Tao hỏi bọn mày lái xe tải đến đâu ?

Tao không biết.

Ý mày là gì ? Tháo mặt nạ ra.

Hắn tháo mặt nạ ra khỏi đầu và giữ nó trên tay.

Tao nói thế nghĩa là tao không biết.

Mày không biết mình đang đi đâu ư ?

Không.

Xe của bọn mày dùng nguyên liệu gì ?

Xăng.

Bọn mày có nhiều xăng không ?

Có ba thùng, mỗi thùng khoảng hai trăm lít.

Có đạn dược không ?

Hắn lại hướng mắt ra phía đường.

Tao bảo không được nhìn ra đó.

Ờ, bọn tao có đạn.

Bọn mày lấy đạn ở đâu ?

Tự nhiên tìm thấy.

Mày nói dối. Bọn mày sống bằng gì ?

Tìm được cái gì thì ăn cái đấy.

Bất kì cái gì ư ?

Ờ.

Hắn nhìn thằng bé.

Mày sẽ không bắn đâu.

Mày nghĩ thế à ?

Mày chỉ có một hai viên đạn là cùng. Bọn kia sẽ nghe được tiếng súng của mày.

Ừ chúng thì sẽ nghe thấy nhưng mày thì không ?

Mày chắc à ?

Vì vận tốc của đạn nhanh hơn vận tốc của âm thanh nên trước khi mày nghe thấy nó đã găm vào não của mày rồi. Mà muốn nghe được thì mày phải sử dụng cả thùy trán, não giữa và các nếp cuộn ở hai bên thái dương. Lúc đó thì đầu mày đã nát bét.

Mày là bác sĩ à ?

Tao chẳng là gì cả.

Bọn tao đang có một thằng bị thương. Có thể mày sẽ có ích đấy.

Trông tao giống một thằng đần lắm à.

Tao chẳng cần biết mày giống cái thứ gì.

Sao mày nhìn thằng bé chằm chằm vậy ?

Tao muốn nhìn gì là việc của tao.

Không, mày không được. Nếu mày cứ nhìn thằng bé, tao sẽ bắn.

Thằng bé đang ngồi bệt dưới đất, hai tay ôm chặt lấy đầu, sợ hãi nhìn qua hai cánh tay.

Tao cá là thằng nhỏ đói đấy. Sao hai đứa này không lên xe tải cùng bọn tao nhỉ. Trên đấy có đồ ăn. Đừng hành động ngu xuẩn thế. Các người chẳng có gì để ăn cả. Đi nào.

Đi đâu.

Cứ đi đi.

Tao không đi.

Mày không đi à ?

Tao không đi.

Mày nghĩ là tao không dám giết mày à. Thế thì mày nhầm rồi. Tao sẽ đưa mày ra khỏi đây, cách khoảng một dặm và trả tự do cho mày. Tao chỉ cần có vậy. Bọn mày sẽ không tìm được chúng tao, thậm chí là không biết chúng tao đi đường nào cả.

Mày biết tao nghĩ gì không ?

Mày đang nghĩ gì ?

Tao nghĩ mày chẳng là cái thá gì cả.

Hắn thả cái thắt lưng xuống. MỘt cái bi – đông nước và một cái bao đựng dao bằng da gắn bên hông cũng rơi xuống. Khi anh ngẩn lên thì con dao đã ở trên tay hắn. Nhanh như cắt, hắn vọt lên hai bước đứng chắn giữa anh và thằng bé.

Mày định làm gì với con dao đó.

Hắn không trả lời. Tuy to con nhưng hắn cực kỳ nhanh nhẹn. Hắn đâm bổ xuống, túm lấy thằng bé, lăn một vòng rồi bật dậy. Siết chặt cánh tay, hắn dí dao vào họng thằng bé. Cách đó vài mét, anh quỳ hai chân trên nền đất, nắm chặt khẩu súng bằng cả hai tay, hướng nòng theo hắn và bóp cò. Tên lính bật ngửa ra sau, máu trào ra từ lỗ đạn giữa trán. Thằng bé nằm trong long hắn sợ thất kinh. Anh dắt súng vào thắt lưng, quẳng ba lô qua vai, xốc thằng bé lên chạy bán sống bán chết. Vừa vác con, anh vừa ghì chặt lấy đầu gối của nó. Thằng bé bấu chặt cái trán đầy máu, câm bặt.

***

Hai cha con chạy đến một cây cầu sắt cũ kĩ bắc ngang qua một dòng suối đã cạn từ lâu. Anh lên cơn ho. Không thể thở nổi. Anh chạy vào rừng, ngừng lại thở hổn hển và căng tai ra lắng nghe. Không có tiếng người đuổi theo. Anh chệnh choạng lê bước thêm nửa dặm, rồi khuỵu xuống. Đặt thằng bé xuống đám lá, anh lau máu trên mặt và ôm chặt nó vào long. Không sao đâu, con à, không sao. Anh nói.

Đó là một đêm dài và lạnh giá. Chỉ duy nhất một lần, hai cha con nghe thấy tiếng của bọn chúng. Anh siết chặt lấy con, cố kìm cơn ho. Thằng bé yếu ớt, gầy gò, run lẩy bẩy như một con chó nhỏ. Những tiếng bước chân lạo xạo trên lá chợt im bặt. Rồi chúng lại đi tiếp. Chúng không nói với nhau một tiếng nào. Thật nham hiểm. Nửa đêm, trời lạnh cắt da cắt thịt, thằng bé run bắn lên dữ dội. Đêm đen đặc. Không trăng. Không có nơi nào để đi. Anh lôi cái chăn đơn duy nhất trong ba lô ra và cuốn lên người con. Anh ôm nó vào long. Hai cha con nằm đó rất lâu. Cuối cùng, không chịu nổi cái lạnh thấu xương, anh ngồi dậy, nói với con giọng khản đặc: Cha con mình phải di chuyển thôi con à, không thể nằm mãi ở đây được. Anh nhìn quanh nhưng chẳng thấy gì cả. Anh nói trong bóng đêm mà không xác định được phương hướng.

Anh mò mẫm tìm đường trong khu rừng, một tay nắm lấy tay con, còn tay kia quờ quạng trước mặt. Mở mắt cũng như nhắm mắt. Thằng bé khoác cái chăn và anh dặn con đừng làm rơi vì nếu rơi thì sẽ không tìm lại được. Nó muốn được bế nhưng anh bào con phải tự đi. Hai cha con vấp ngã liên tục. Một lần thằng bé vấp ngã và không đứng dậy nữa. Trời còn lâu lắm mới sang. Anh ngồi xuống, bọc con trong áo khoác của mình đu đưa nó trong long. Chỉ còn một viên đạn trong súng. Một sự thật thế mà giờ đây anh thấy khó có thể chấp nhận. Không bao giờ.

Bóng đêm miễn cưỡng nhường chỗ cho ban ngày, anh đặt con ngồi trên đống lá còn mình thì quan sát khu rừng. Khi trời sáng hơn, anh đứng dậy thử tìm khu hôm qua chúng đã hạ trại nhưng chẳng thấy gì ngoài những dấu vết của chính ha cha con trên nền tro. Anh quay lại và đỡ con dậy. Chúng ta phải đi con à. Thằng bé lại ngồi phịch xuống, gương mặt vô hồn. Trên mặt và tóc của nó vẫn còn những vệt máu khô. Anh bảo con nói gì đó với anh đi nhưng thằng bé vẫn câm lặng.

Hai cha con di chuyển về phía Đông, qua những rặng cây chết, qua những khung nhà cũ kĩ, và những con đường bẩn thỉu. Một đám đất có lẽ trước đây đã được dung để trồng rau. Thỉnh thoảng hai người lại phải dừng lại để nghe ngóng. Mặt trời bị che khuất. Chẳng có gì đổ bóng xuống mặt đường cả. Họ vô tình quay lại con đường cũ. Anh giữ thằng bé bằng một tay. Hai cha con bò rạp dưới hào, co quắp như những tên hủi, lắng nghe mọi động tĩnh từ con đường. Không có gió, chỉ có sự im lặng chết người. Sau một lúc, anh đứng dậy và bước ra đường. Anh quay lại nhìn con. Ra đây nào con, anh nói. Thằng bé đứng dậy và ra chỗ anh. ANh chỉ cho con thấy vệt bánh xe tải tr6en đường. Thằng bé chỉ nhìn mà không nói gì cả.

ANh không biết làm cách nào bọn chúng khởi động lại xe được. Anh cũng không biết liệu chúng có nằm trong một bụi cây nào đó phục kích cha con anh. Anh tháo ba lô, đặt xuống đường và mở nó ra. Chúng ta phải ăn thôi, con có đói không? Anh hỏi.

Thằng bé lắc đầu.

Nào, chắc chắn là con đang đói. Anh lấy chai nước, mở nắp ra rồi đưa cho con. Thằng bé cầm lấy và tu một hơi dài. Xong, nó hạ cái chai xuống để thở rồi lại ngồi khoanh chân bên vệ đường tu tiếp. Anh cầm lấy cái chai con đưa và cũng uống một chút, sau đó anh vặn nắp vào và lục lọi trong túi hồi lâu. Hai cha con chuyền tay nhau ăn một hộp đậu trắng. Ăn xong, anh vứt hộp vào bụi rậm rồi hai cha con lại đi tiếp.

Toàn lính cũng đã dựng trại trên đường. Hai cha con bắt gặp chỗ chúng đã nghỉ lại. Vết tích của một đống lửa tàn trong đó có than, nhựa cháy và những mẩu xương. Anh ngồi xổm và huơ tay trên đống tro tàn. Vẫn còn ấm. Anh đứng dậy quan sát con đường. Anh đi cùng thằng bé vào khu rừng. Cha muốn con đợi ở đây. Cha sẽ xem xét xung quanh đây thôi, cha sẽ vẫn nghe thấy nếu con gọi.

Cho con đi với cha đi! Thằng bé rơm rớm nước mắt.

Không, cha muốn con đợi ở đây.

Con xin cha đấy.

Thôi nào, con phải làm theo những gì cha bảo. Cầm lấy súng đi.

Con không muốn.

Nếu con muốn, cha đã chẳng ép con. Cầm lấy đi.

Anh tìm đến nơi anh đã bỏ cái xe lại. Nó vẫn nằm đó nhưng đã bị bới tung. Đồ đạc vương vãi trên đám lá. Một vài quyển sách và đồ chơi của con anh. Đôi giày cũ và vài miếng giẻ. Anh nhặt đồ cho vào xe, đẩy nó ra đường rồi quay lại. Chẳng có gì ngoài những vũng máu đã khô đen trên nền lá. Ba lô của thằng bé đã bị lấy mất. Khi quay lại, anh nhìn thấy một đống xương và da dưới mấy tảng đá. Những đoạn ruột và dạ dày ngập trong máu. Anh lấy ngón tay gẩy nhẹ đống xương. Trông có vẻ như chúng đã được ninh lên. Không có một mảnh quần áo nào. Trời sắp sụp tối. Đêm nay sẽ rất lạnh. Anh quay lại chỗ thằng bé đứng đợi, quỳ xuống và ôm lấy nó.

***

Họ đẩy cái xe qua những khu rừng càng xa con đường cũ càng tốt. Hai cha con nhằm hướng nam vội vã đi cho kịp trời tối. Thằng bé loạng choạng vì mệt quá. Anh để cho con ngồi lên vai và hai cha con tiếp tục đi. Đến khi hai cha con quay lại chỗ cây cầu sắt thì trời đã tối mịt. Anh thả con xuống và lần mò xuống bờ sông. Anh lấy bật lửa ra soi xem dưới gầm cầu thế nào. Sỏi và cát. Anh để ba lô xuống, cất bật lửa đi và nắm lấy vai con. Anh không nhìn rõ thằng bé trong bóng tối. Cha muốn con đợi ở đây. Cha sẽ đi kiếm ít củi về nhóm lửa. Anh nói.

Con sợ lắm cha ạ.

Cha biết. Nhưng cha chỉ ở quanh đây thôi. Nếu con sợ thì gọi cha và cha sẽ về ngay.

Nhưng con sợ lắm.

Nếu bây giờ cha đi ngay thì cha sẽ về sớm và chúng ra sẽ nhóm được lửa, và thế là con sẽ không thấy sợ nữa. Đừng nằm xuống con nhé. Nếu nằm xuống con sẽ ngủ mất và sẽ không trả lời được khi cha gọi. Hai cha con mình có thể lạc nhau. Con hiểu không?

Thằng bé im lặng. Anh lại gần con vỗ về. Thằng bé đang nấc lên. Không sao con ạ. Rồi sẽ ổn thôi. Anh nói.

Anh giơ tay mò mẫm đường leo lên bờ sông và đi vào rừng. Củi ở khắp nơi. Những cành cây, những nhánh cây khô rải rác trên nền đất. Anh rê chân gom chúng lại thành từng đống. Khi đã được một ôm, anh dừng lại gọi con. Thằng bé trả lời và anh lại lần về chỗ nó. Hai cha con ngồi trong bóng tối trong khi anh bẻ và chất củi lên. Anh bật bật lửa. Ánh lửa xanh leo lét. Anh lấy một cái que mồi lửa chăm vào đống củi đã được xếp sẵn, chăm chú nhìn ngọn lửa bắt vào củi. Anh ngồi xổm, thổi nhẹ vào nhúm lửa mới nhen và cho thêm củi.

Anh vào rừng thêm hai lần nữa, lần nào cũng kéo lê những đống que cành về. Từ xa, anh thấy vầng sáng nhỏ tỏa ra từ ngọn lửa nhưng anh nghĩ là những người ở đường khác sẽ không thể nhìn thấy nó. Dòng sông chỉ còn là một cái vũng nước đọng giữa mấy tảng đá. Mép nước là một lớp băng thoai thoải. Hơi thở của anh trắng xóa.

Anh ngồi xuống trên nền cát dốc toàn bộ những thứ trong ba lô ra xem. Một cái ống nhòm. Một chai xăng nửa lít vẫn còn đầy. Một cái kìm. Hai cái thìa. Anh xếp gọn tất cả sang một bên. Chỉ còn có năm hộp thức ăn. Anh mở một hộp ngũ cốc và một hộp xúc xích ra, đặt nó ở rìa đống lửa. Hai cái nhãn hộp quăn lên và cháy xém. Khi thấy hơi bốc lên, anh dung kìm lấy chúng ra khỏi bếp. Hai cha con lặng lẽ ăn. Thằng bé cứ ngủ gà ngủ gật.

Sau khi ăn xong anh dắt thằng bé ra khỏi lớp sỏi gần mép nước. Anhh dung qua đập vỡ lớp băng mỏng rồi quỳ xuống rửa mặt, gội đầu cho con. Nước lạnh làm thằng bé khóc ré lên. Hai cha con lần theo lối sỏi tìm nơi nước sạch. Anh gội đầu cho con lần nữa, kĩ hết mức có thể, nhưng thằng bé rên dữ quá làm anh phải ngưng lại. Họ ngồi trong vầng sáng của ngọn lửa. Chân cầu hắt bóng lên hai cha con và lên cả những thân cây bao quanh mặt nước. Anh dung một cái chăn lau cho con. Con là con của cha. Cha phải gột sạch óc của tên lính ra khỏi tóc của con. Cha phải gột sạch. Rồi anh quấn chăn quanh thằng bé và mang nó lại bên đống lửa.

Thằng bé chệnh choạng ngồi xuống. Anh vừa để mắt trông cho con khỏi chúi vào đống lửa vừa dung chân cào cát thành hố cho thằng bé ngủ. Xong anh ngồi xoa mái tóc bù xù của con. Giống như một nghi lễ sức dầu thánh cổ xưa.

Tỉnh dậy trong cái lạnh thấu xương, anh thêm củi vào lửa. Những mẩu than màu cam đỏ, nóng sáng. Anh thổi bùng ngọn lửa lên, ngồi khoanh chân bên cạnh, lưng tực vào trụ cầu, những khối đá được chồng lên nhau mà không cần vôi vữa gì. Trên đầu là hàng lan can với đống đinh tán gỉ sét, những thanh tà vẹt và những tấm ván gỗ bắt chéo nhau. Chỗ cát anh ngồi thì ấm nhưng xa hơn một chút, trời lạnh cắt da cắt thịt. Sauk hi ra ngoài kiếm thêm củi về, anh đứng lặng yên nghe ngóng. Thằng bé không động cựa gì. Anh ngồi xuống bên con và xoa mái tóc vàng bù xù của thằng bé. Chúa ơi đừng nói cho con biết kết cục của mọi chuyện. Khi anh nhìn ra ngoài lần nữa thì tuyết đang rơi.

***

Chỗ củi mà anh kiếm được chỉ toàn cành nhỏ nên chỉ một tiếng sau thì đống củi đã hết. Anh nhổ một bụi cây dưới gầm cầu, dung chân giữ cành rồi bẻ nhỏ nó ra. Anh cứ sợ là mình sẽ đánh thức thằng bé dậy nhưng thằng bé vẫn ngủ ngon lành. Củi ướt cháy lèo xèo. Tuyết vẫn rơi. Sáng hôm sau, hai cha con sẽ phải xem xét thật kĩ xem có dấu vết gì trên đường không. Ngoài con ra, tên lính đó là người đầu tiên mà anh nói chuyện trong hơn một năm trở lại đây. Hắn cũng là người nhưng lại có đôi mắt và sự tính toán tàn nhẫn chẳng khác gì loài lang sói. Hàm răng hắn xỉn và hôi thối. Kẽ răng dắt đầy thịt người. Kẻ nào đã khiến cho trái đất trở nên dối trá nhường này. Khi anh tỉnh lại, tuyết đã ngừng rơi và bình minh đang chiếu những tia sáng ảm đạm qua khu rừng trơ trụi. Những thân cây cháy đen nổi bật trên nền tuyết trắng. Anh nằm co mình lại, hai tay kẹp giữa hai đùi. Một lúc sau, anh ngồi dậy, nhen lại lửa và lấy một hộp củ cải đường đặt lên bếp. Thằng bé nằm co ro trên nền đất nhìn anh chăm chú.

Tuyết hòa với tro làm nền một màu trắng nhợ bao phủ cây trong rừng và những cành lá trên mặt đất. Hai cha con qua chỗ giấu xe. Anh quẳng ba lô vào trong và đẩy xe ra ngoài. Không có dấu vết gì cả. Không gian tĩnh lặng, không một tiếng động gì khả nghi. Họ lại lên đường. Tuyết đang tan ra. Ướt nhẹp và bẩn thỉu. Thằng bé đi bên cạnh anh hai tay đút vào túi.

Hai cha con đi cả ngày. Thằng bé vẫn không nói câu nào. Đến trưa, tuyết tan ra làm con đường lầy lội và bẩn nhưng đến tối thì khô cong. Hai cha con cứ đi tiếp. Bao nhiêu dặm rồi. Mười. Mười hai. Ngày trước, hai cha con nhặt được cái vòng thép to trong một cửa hàng linh kiện và thường xuyên chơi trò ném vòng trên đường nhưng bây giờ nó đã bị lấy đi cùng với những thứ khác. Đếm đó, họ nghĩ lại trong một hẻm núi dốc đứng, nhóm lửa cạnh một phiến đá và ăn hộp đồ ăn cuối cùng. Thịt lợn với đậu. Anh để dành hộp này vì anh biết con thích ăn món này nhất. Cái hộp sôi lục bục trên than. Anh dung kìm gắp nó ra và hai cha con ăn lặng lẽ. Ăn xong anh tráng cái hộp và đưa nó cho con. Thằng bé nâng hộp lên uống. Vậy là hết. Đáng lẽ cha phải cẩn thận hơn. Anh nói.

Thằng bé không trả lời.

Con phải nói chuyện với cha.

Vâng.

Con vẫn muốn biết những kẻ xấu thì trông như thế nào. Bây giờ thì con đã biết rồi đấy. Chuyện đó có thể lặp lại. Trách nhiệm của cha là chăm lo cho con. Cha sẽ giết bất kỳ kẻ nào động đến con. Con hiểu không?

Có ạ.

Thằng bé trùm chăn lên đầu một lát rồi ngẩng lên hỏi: Cha con mình vẫn là người tốt phải không ạ?

Ừ chúng ta vẫn là người tốt.

Và sẽ luôn như thế chứ ạ?

Ừ, chắc chắn thế.

Vâng.

Sáng hôm sau, hai cha con ra khỏi hẻm núi và lên đường. Anh làm cho con một cây sáo từ đoạn cây nhặt bên đường. Thằng bé cầm lấy nhưng không nói gì cả. Đi được một đoạn thì thằng bé tụt lại sau. Được một lúc anh nghe thấy con đang thổi. Những tiếng sáo không có giai điệu. Từ trong đống tro tàn đổ nát của trái đất, có lẽ đây là đoạn nhạc cuối cùng được cất lên. Anh quay lại nhìn con. Thằng bé mất tập trung. Anh nghĩ con anh giống như một đứa trẻ bị đánh tráo, cô đơn và buồn bã tựa như đang giới thiệu với mọi người trong làng về một gánh xiếc sắp đến mà không hề biết rằng những người sau đó đã bị sói tha đi.

0o0

Anh ngồi khoanh chân trên một con đèo, dung ống nhòm nhìn khắp khu thung lũng phía dưới. Có một con sông nhỏ chảy qua. Những đống gạch vụn của một nhà máy. Ngói đen kịt. Một đài phun nước bằng gỗ được cuốn quanh bởi những đai kim loại. Không khói. Không có bóng dáng của sự sống. Anh hạ cái ống nhòm, ngồi nhìn xuống bên dưới.

Cha có thấy gì không? Thằng bé hỏi.

Không con ạ.

Anh đưa ống nhòm cho con. Thằng bé tròng dây vào cổ, đưa lên mắt và điều chỉnh ống ngắm. Vạn vật lặng như tờ.

Con thấy khói cha ạ, nó nói.

Đâu?

Qua mấy ngôi nhà kia kìa.

Những ngôi nhà nào?

Thằng bé đưa lại ống nhòm cho anh. Anh chăm chú nhìn quanh mấy ngôi nhà. Một dải khói mỏng. Cha nhìn thấy rồi. ANh nói.

Chúng ta làm gì đây hở cha?

Cha nghĩ là chúng ta phải xuống xem thế nào. Chúng ta chỉ cần thật cẩn thận. Có thể có một nhóm người sinh sống ở đó nhưng cũng có thể chỉ là những kẻ lang thang.

Như cha con mình ạ?

Ừ, như cha con mình.

Thế nếu đấy là bọn xấu thì sao ạ?

Chúng ta phải liều xem thế nào. Chúng ta phải kiếm cái gì đó để ăn con ạ.

Hai cha con giấu xe trong rừng, băng qua cửa phòng ướp lạnh đường ray xuống một bờ dốc đầy xác cây thường xuân. Khẩu súng sẵn sang trên tay anh. Théo sát cha đi con. Thằng bé bám lấy anh. Hai cha con lom khom di chuyển từ góc này qua góc khác, qua những con phố như bộ đội. Họ ngửi thấy thoang thoảng mùi gỗ cháy. Hai cha con nấp trong một cửa hàng và nhìn ra ngoài nhưng không thấy động tĩnh gì. Tất cả các cửa hàng đã bị vơ vét sạch từ lâu. Không một cái cửa sổ nào còn lành lặn cả. Trong các cửa hàng, trời tối om om. Toàn rác rưởi. Trên sàn, những ngăn kéo, giấy tờ, hộp bìa nằm ngổn ngang. Hai cha con chẳng tìm được gì. Họ đi lân những bậc thang sần sùi của một cái thang cuốn bằng thép. Thằng bé nắm chặt tay anh. Trên già treo quần áo có mấy cái áo vest nhưng quá bụi. Họ tìm giày nhưng không có đôi nào cả. Chỉ toàn rác, không có gì dung được. Họ quay lại gỡ mấy cái áo vest xuống và cuộn chúng trên tay. Đi thôi con. Anh nói.

***

Anh nghĩ chắc phải có thứ gì sót lại nhưng chẳng còn gì. Họ đá những thứ rác rưởi trên lối đi của một khu chợ. Những thùng đựng hàng cũ, giấy tờ và muôn đời là bụi. Anh lục thật kĩ một cái giá xem có gì ăn được không. Anh mở cửa phòng ướp lạnh nhưng mùi tử thi bốc ra làm anh phải sập cửa lại ngay. Hai cha con đứng trên phố. ANh nhìn lên bầu trời ảm đạm. Cả hai thở phều phào. Thằng bé đã kiệt sức. Chúng ta phải lục soát nữa con ạ. Phải tìm được gì đó. Anh nói.

Đến một ngôi nhà ở rìa thị trấn, hai cha con trèo lên bậc thềm sau nhà để vào bếp và bắt đầu xem xét các ngăn tủ. Chúng đều đã mở sẵn. Chỉ có một hộp bột mì. Anh đứng nhìn nó hồi lâu. Họ cũng đã xem cả tủ bát đĩa trong phòng ăn và phòng ngủ. Những tấm dán tường đã bong ra nằm cuộn lại trên sàn giống như những tài liệu cổ. Anh để con ngồi ngoài thềm cầm áo khoác còn mình thì lên lầu.

Tất cả mọi thứ đều ẩm ướt và thối rữa. Trong phòng ngủ đầu tiên có một cái xác quắt queo bị xiết cổ, những mảng tóc xơ xác vẫn vương lại trên gối. Anh nắm lấy viền chăn, giũ nó khỏi giường rồi cuốn lên tay. Anh xem qua nhà vệ sinh và khu công trình phụ. Trên mắc áo có một bộ quần áo mùa hè. Chẳng còn gì nữa cả. Anh xuống dưới nhà. Trời đang tối dần. Anh nắm lấy tay con rồi quay ra đường qua lối cửa trước. Đến đỉnh đồi, anh dừng lại và nhìn thị trấn. Trời sụp tối rất nhanh. Lạnh nữa. Anh khoác hai cái áo vào người con và bọc thằng bé trong áo khoác của anh.

Con đói quá cha ạ. 

Cha biết.

Cha con mình có tìm lại được đồ đạc không?

Có chứ, cha nhớ đã để nó ở đâu mà.

Nếu có ai phát hiện ra nó thì sao?

Không ai phát hiện ra nó đâu.

Con hi vọng thế.

Không có ai mà, con đừng lo, đi nào.

Tiếng gì thế cha nhỉ?

Cha không nghe thấy gì.

Cha nghe đi.

Cha không nghe thấy.

Hai cha con lắng nghe. Từ xa vẳng lại tiếng tru của một con chó. Anh nhìn xuống thị trấn tối tăm. Cho đấy con ạ, anh nói.

Một con chó ạ?

Ừ.

Nó ở đâu ra thế cha?

Cha không biết.

Chúng ta sẽ không giết nó đâu cha nhé.

Ừ, chúng ta sẽ không giết nó.

Anh nhìn thằng bé đang run rẩy trong tấm áo khoác rồi quỳ xuống hôn lên vầng trán đầy tro bụi.

Chúng ta sẽ không động đến nó đâu, cha hứa đấy.

Hai cha con đắp áo khoác và chăn nằm nghỉ trong một cái xe hơi đậu dưới gầm cầu vượt. Trong bóng tối và sự tĩnh mịch bao trùm, anh có thể nhìn thấy những tia sáng le lói xuất hiện. Những tầng cao của mấy tòa nhà vẫn tối đen. Con phải nhịn đi tiểu nếu không bọn chúng sẽ phát hiện ra con. Bọn chúng đang ăn gì? Có Chúa mới biết được. Hai cha con trùm áo kín mình và nhìn ra ngòi cửa sổ. Họ là ai vậy cha?

Cha không biết.

0o0

Anh tỉnh dậy nằm lắng nghe trong đêm. Anh không thể nhớ ra được mình đang ở đâu. Suy nghĩ này khiến anh mỉm cười. Chúng ta đang ở đâu nhỉ? Anh lẩm bẩm.

Gì cơ cha?

Không có gì cả đâu. Con ngủ đi.

Chúng ta sẽ ổn thôi phải không cha?

Ừ.

Và không có chuyện gì tồi tệ xảy đến cả?

Đúng vậy.

Vì chúng ta có súng ạ?

Ừ.

Sáng hôm sau trời mưa. Lạnh buốt người. Từng cơn gió xoáy tít trên đường và thốc vào chiếc xe. Hai cha con ngồi nhìn nước chảy ròng ròng trên kính. Họ kẹt gần một ngày trên xe. Khi trời tạnh, họ để áo khoác và chăn lại trong xe rồi bắt đầu đi vào các ngôi nhà tìm kiếm thức ăn. Mùi khói lan tỏa trong làn khí ẩm. Cha con anh không bao giờ còn nghe thấy tiếng chó nữa.

***

Họ tìm thấy một vài vật dụng và quần áo trong một ngôi nhà. Một cái áo bông. Vài tấm bạt. Anh chắc chắn rằng mình đang bị theo dõi nhưng anh không nhìn thấy ai cả. Trong một cái tủ đựng thức ăn, họ tìm được một bao tải ngũ cốc thô bị chuột gặm nhấm cách đây chắc lâu lắm rồi. Anh dùng một tấm lưới chắn cửa sổ để sang đống ngũ cốc và thu được một vốc đầy những viên nhỏ. Anh nhóm lửa dưới mái vòm bê tông và dung một chiếc hộp thiếc để nấu chúng thành bánh. Hai cha con chuyền tay nhau ăn. Anh gói chút bột ít ỏi còn lại vào một tờ giấy và cất trong ba lô.

Để thằng bé lại trước bậc thềm, anh băng qua đường vào một căn nhà khác. Bỗng nhiên, thằng bé thấy một khuôn mặt nhìn mình chằm chằm. Một thằng nhóc trạc tuổi nó mặc một cái áo len rộng quá cỡ. Nó đứng bật dậy, chạy về phía đấy nhưng không còn ai ở đó cả. Nó nhìn lại đằng sau một chút rồi băng qua khoảng sân đầy cỏ dại đến tận một cái rãnh đen ngòm. Quay lại đây – thằng bé gọi to – tớ không làm cậu đau đâu. Thằng bé òa lên khóc. Anh hớt hải băng qua đường và túm lấy con.

Con đang làm gì thế - anh rít lên – con có biết con đang làm gì không?

Cha ơi có một thằng nhỏ.

Không có thằng nhỏ nào cả. Con đang làm gì vậy hả?

Có mà cha. Con đã nhìn thấy nó.

Cha đã bảo con phải ở yên một chỗ cơ mà. Cha có nói vậy không? Chúng ta phải rời khỏi đây ngay. Nhanh lên nào.

Thằng bé cứ khóc ri rỉ và không ngừng ngoái lại. Thôi nào, chúng ta phải đi. Anh nói.

Con muốn gặp nó, cha ạ.

Không có ai cả. Con muốn chết ư? Con có muốn như vậy không?

Con không them – thằng bé nức nở - con không cần biết.

Anh đứng lại, đặt con xuống và ôm con. Cha xin lỗi. Cha xin con đừng nói như thế. Con không được nói thế.

Hai cha con quay trở lại cầu vượt, lấy áo và chăn, lộn lại đường ray tìm cái xe rồi đi tiếp.

Nếu không có ai chăm sóc cho thằng bé thì sao hở cha? Nếu đúng là như thế thì sao? Thằng bé hỏi.

Ở đó có nhiều người con ạ. Họ chỉ đang nấp ở đâu đó thôi.

Anh đẩy xe lên đường và khựng lại. Trên nền tro ẩm là dấu vết của chiếc xe tải, hơi mờ một chút nhưng chắc chắn là nó. Anh cảm thấy mùi của bọn chúng vương vất quanh đây. Thằng bé giật giật ống tay áo của anh. Cha ơi, thằng bé hỏi.

Sao con?

Con thương thằng bé đấy lắm.

Cha biết, nhưng nó sẽ ổn thôi con ạ.

Chúng ta quay lại đi cha. Chúng ta sẽ cho nó cùng đi. Cả nó, cả con chó nữa. Con chó sẽ tự tìm được thức ăn.

Chúng ta không thể.

Con sẽ chia cho thằng bé một nửa đồ ăn của con.

Thôi nào. Chúng ta không thể.

Thằng bé lại òa khóc.

Thế còn thằng bé thì sao? – Nó nức nở - Thế còn thằng bé thì sao?

Tại một ngã tư, hai cha con ngồi trên lớp tro bụi, trải tấm bản đồ ra và nghiên cứu. Anh chỉ vào bản đồ. Đây là hai cha con mình. Ngay chỗ này đây. Thằng bé không them nhìn xuống. Anh nhìn vào những tuyến đường được đánh dấu đen và đỏ chằng chịt như ma trận. Anh vẫn để tay vào chỗ ngã tư như thể chắc chắn đó là chỗ hai cha con đang ngồi. Chúng ta vẫn có thể quay lại – thằng bé nói – chưa xa lắm mà cũng chưa muộn.

Hai cha con nghỉ trong một vườn cây cách đường không xa. HỌ không tìm thấy nơi nào an toàn để nhóm lửa. Tối hôm đó, hai cha con không nhóm lửa nữa. Sau khi ăn mỗi người hai cái bánh bột ngô, hai cha con khoác áo và chăn lên người rồi cùng đi ngủ. Anh ôm con đến khi thằng bé hết run rồi mới thiếp đi.

***

Con chó đã đi theo họ hai ngày nay rồi. Anh ra sức dỗ dành nó, gọi nó tới gần mà nó không chịu. Anh bện một cái thòng lọng để bắt nó. Trong khẩu súng lục chỉ còn ba viên đạn. Nó bỏ đi về phía cuối đường. Thằng bé dõi theo con chó rồi lại nhìn anh, rồi nó quay sang nhìn con chó và bắt đầu khóc nấc lên xin anh đừng giết con vật khốn khổ, anh đành phải hứa với nó là sẽ không động đến một sợi long của con chó. Con chó khốn khổ chỉ có da bọc xương ấy hôm sau đi mất. Thằng bé nhớ con chó nhưng chẳng còn nhớ tì gì về thằng nhỏ lúc trưa nữa.

Anh bốc một nắm nho khô, gói vào mảnh vải, bỏ vào túi áo khoác và trưa hôm đó hai cha con ngồi trên thảm cỏ chết rụi bên đường mà ăn. Thằng bé nhìn cha hỏi: Còn có bằng này thôi hở cha?

Ừ.

Mình sắp chết phải không cha?

Không.

Thế mình sẽ làm gì?

Giờ cha con mình uống nước, rồi sau đó mình lại đi tiếp nhé.

Vâng ạ.

Bóng chiều đổ xuống, hai cha con lê bước mệt nhọc băng qua cánh đồng. Họ cố tìm lấy một chỗ nào đó để có thể nhóm lửa mà không bị phát hiện. Cái xe đẩy bị lôi xềnh xệch trên đất. Chẳng thấy chút tương lai hứa hẹn nào trên mảnh đất này. Sáng sớm mai, họ sẽ tìm chút gì để cho vào bụng. Ánh sáng nhá nhem trùm lấy con đường lầy lội. Hai cha con rẽ vào một cánh đồng, mệt nhọc lết từng bước hướng về rặng cây phía đằng xa. Đó là một dải đen nổi lên trên nền trời u ám như là một chút gì đó còn sót lại của thế giới chết chóc này. Khi họ đến được chỗ rặng cây cũng là lúc bóng đêm bao trùm lấy cánh đồng. Anh vẫn vừa nắm chặt tay con, vừa nhặt đá và cành con để nhóm lửa. Mấy cành cây ướt hết, anh lấy dao gọt bớt lớp vỏ ngoài rồi nhặt nhạnh mấy bụi cây con, hong chúng xung quanh đống lửa. Xong đâu đó, anh lấy tấm vải nhựa ra, trải trên nần đất ẩm thấp. Anh lôi áo khoác và chăn trong xe đẩy ra, tháo đôi giày ướt sũng lấm đầy bùn đất cho con, rồi anh tháo giày mình. Hai cha con ngồi đó, lặng lẽ hơ tay bên đống lửa. Anh cố tìm một điều gì để nói nhưng lại không thể. Cái cảm giác này đã từng xuất hiện, nó còn ghê gớm hơn là sự tê liệt và nỗi thất vọng tột cùng. Cái thế giới lụi tàn này như đang co rút lại, ngày một tiến gần hơn đến cái tâm lạnh lẽo…từng sự vật, từng sự vật một, nối tiếp nhau trôi vào lãng quên. Những mảng màu. Tên gọi của các loài chim. Những thứ để ăn. Rồi sau cùng là những thứ mà người ta tin rằng nó đã từng có tên. Tất cả, mong manh hơn là anh hằng tưởng. Đã bao nhiêu điều mất đi rồi? Lối diễn đạt thần thánh đã bóp méo nó và sự tồn tại của nó. Tất cả dần được gọi ra như người ta cố gắng khơi đống tro tàn để giữ lại chút hơi ấm vào cái giây phút mà ngọn lửa đã tắt lụi.

Chặng đường dài đã khiến hai cha con kiệt sức, đặt mình xuống là họ chìm ngay vào giấc ngủ. Sớm hôm sau khi anh thức giấc, lửa đã tàn. Anh xỏ chân vào đôi giày lấm lem bùn đất, mệt nhọc lê bước đi nhặt nhạnh mấy cành củi, liên tục hà hơi vào tay cho khỏi cóng. Trời lạnh buốt. Bây giờ có lẽ là tháng mười một. Không, chắc là muộn hơn thế. Lửa đã lại được nhóm lên, anh đứng dậy, tiến sát ra rìa mỏm đất nơi rặng cây nhô ra và cứ đứng lặng ở đó nhìn trân trân vào khoảng không trước mặt. Những gì anh nhìn thấy chỉ là một dải những cánh đồng đã chết rụi nối tiếp nhau. Xa xa có một kho thóc.

Hai cha con lại đi, vượt qua con đường lầy lội, dọc theo một ngọn đồi đến chỗ kho thóc. Có lẽ nó đã bị thiêu rụi cách đây lâu lắm rồi, vẫn còn thấy cái lò nấu rỉ sét ngay bên hố nước đen ngòm của hầm rượu. Những tấm mái kim loại cháy đen, cong queo và rúm ró bị gió cuốn đang lăn long lóc trên cánh đồng. Họ bước vào trong kho và mót được một vài nhúm thóc trên sàn máy xay, mà nếu không nhìn kĩ thì anh không tài nào thấy được chúng giữa đám cát bụi. Cha con anh đứng luôn ở đó, cứ thế mà ăn, ăn luôn cả đất cát. Ăn xong, họ lại băng qua cánh đồng, tiếp tục cuộc hành trình.

Họ men theo một bờ tường bằng đá, băng qua một khoảng vườn nham nhở còn sót lại. Những gốc cây cằn cỗi cháy đen vẫn đứng theo hàng nhưng những cành cây thì nằm ngổn ngang trên mặt đất. Anh dừng lại, đưa mắt nhìn quanh khắp các cánh đồng. Từ phía đông, gió đang thổi tới cuốn theo cát bụi và tro tàn trong mỗi luống cày. Tắt gió, màn khói bụi rơi xuống, rồi lại vội vã cuộn mù lên. Lại vẫn là cái cảnh tượng mà anh đã thấy. Những búi cỏ nhuộm màu máu khô; nội tạng của người và gia súc gia cầm chết xám ngoét, rải rác trên cánh đồng, lúc lăn bên này, lúc bị cuốn sang bên kia, long lóc theo gió.. Trên bức tường ở phía xa lủng lẳng rất nhiều đầu người. Tất cả đều mang cùng một khuôn mặt khô quắt và dúm dó với bộ hàm ngoác đến tận mang tai và hai mắt nhăn nhó. Những cái sọ người đeo khuyên tai vàng và dúm tóc như long chuột chù lơ thơ quấn lấy mấy cái đầu lâu. Mấy cái răng còn cắm trong miệng trông như khuôn hàm răng, những hình xăm thô tẩm màu tự chế trông nhòe nhoẹt dưới tia nắng mặt trời kì quái. Nào thì hình những con nhện, nào thì gươm giáo, bia đỡ; lại có cả một con rồng. Những biểu ngữ, khẩu hiệu bằng chữ cổ thần bí, những dòng kinh cầu nguệch ngoạc, sai chính tả. Những vết sẹo theo cùng một kiểu. Chiếc đầu bị đánh bằng dùi cui nhưng chưa biến dạng đã bị lột da. Những chiếc sọ khác được tô vẽ nguệch ngoạc trên trán. Một chiếc sọ trắng nhởn được khắc những đường cẩn thận như một bản kế hoạch chi tiết.

***

Anh quay lại nhìn thằng bé. Nó đang đứng cạnh cái xe đẩy. Gió vẫn thổi. Đồng cỏ khô cằn. Những hàng cây quằn quại trong bóng tối. Một mảnh quần áo bay phần phật trong gió. Cảnh vật hoang tàn trong làn tro bụi. Anh đi men theo bờ tường để xem xét lại lần cuối rồi trèo qua tường ra ngoài nơi thằng bé đang đợi. Anh quàng tay qua vai thằng bé. Xong rồi. Mình đi thôi con. Anh nói.

Anh đã cảm nhận được một thông điệp từ nền văn minh đã mất. Một thông điệp và cũng là một lời cảnh báo. Cảnh tượng chết chóc man rợ mà anh vừa chứng kiến và sức phá hủy khủng khiếp của nó. Tỉnh dậy, anh xoay người nhìn về cuối con đường qua những rặng cây mà hai cha con đã đi qua. Đúng lúc này anh trông thấy những đoàn người san sát nhau diễu qua, áo quần đủ kiểu. Tất cả đều quàng khăn đỏ. Mà cũng không rõ là da cam hay đỏ nữa. Có lẽ là màu đỏ thì đúng hơn. Anh đặt tay lên đầu thằng bé. Suỵt. Anh nói khẽ.

Gì vậy cha?

Có người đi trên đường. Cúi xuống. Đừng nhìn lên.

Lửa đã tắt hẳn. Cái xe đẩy cũng đã được giấu kỹ. Anh đầm mình xuống đất, quan sát tình hình qua cánh tay. Một đoàn người đi giày thể thao đang lê bước, kéo lê theo họ những đoạn ống bọc da. Cổ tay họ buộc dây. Một số đoạn ống được xâu với nhau bằng những đoạn xích. Họ đi qua chỗ nấp của hai cha con, xiêu vẹo cùng với những âm thanh loảng xoảng của những đoạn ống. Suỵt! Anh nói. Thằng bé co rúm nằm úp mặt xuống cánh tay sợ hãi. Khi đội quân đã đi qua, mặt đất chỗ 2 cha con nằm vẫn khẽ rung lên. Lại tiếng bước chân rậm rịch. Tiếp ngay sau đó là đoàn xe nô lệ kéo, trên xe chất đầy lương thực, vũ khí và các vật dụng cho chiến tránh; nối tiếp sau là một toán phụ nữ, có lẽ khoảng hơn chục người. Một vài người trong số họ đang mang bầu; và đi sau cùng là những cặp đồng tình, áo quần xộc xệch, mong manh bất chấp cái giá rét của thời tiết. Những cái dây xích trên cổ xiềng họ lại với nhau. Khi đoàn người đã khuất, hai cha con vẫn nằm im nghe ngóng.

Họ đi rồi phải không cha?

Ừ, họ đi rồi.

Cha trông rõ họ chứ?

Ừ.

Họ là người xấu phải không ạ?

Họ đi đâu thế hả cha?

Cha không biết. Họ đang trên đường di chuyển. Đó là dấu hiệu không lành.

Sao lại là dấu hiệu không lành ạ?

Không lành là không lành con ạ. Giờ hai cha con mình phải tìm bản đồ để xem nên đi hướng nào.

Họ kéo cái xe đẩy ra khỏi bụi rậm. Anh dựng xe lên và chất lại hai tấm chăn và áo khoác vào đó. Rồi hai cha con đẩy xe ra giữa lòng đường, đứng lặng ở đó nhìn theo hướng đoàn người rách rưới kia vừa đi qua.

***

Đến chiều thì trời lại bắt đầu đổ tuyết. Hai cha con đứng nhìn trân trân vào những mảng sáng vàng vọt, xam xám còn sót lại giữa cái nền trời mịt mùng, ảm đạm. Họ lại lê bước trên đường. Một lớp tuyết mỏng đang dần che phủ mặt đường xám đen. Thằng bé cứ liên tục tụt lại phía sau. Mỗi lần như vậy, anh lại dừng lại chờ con. Đi với cha nào. Anh nói.

Cha đi nhanh quá.

Cha sẽ đi chậm lại.

Họ lại đi.

Cha lại im lặng rồi.

Cha vẫn đang nói chuyện mà. Con muốn nghỉ à?

Con luôn muốn nghỉ.

Mình phải cẩn thận hơn con ạ. Cha phải thận trọng hơn.

Con biết.

Rồi mình sẽ nghỉ nhé?

Vâng ạ.

Chỉ cần tìm được một chỗ an toàn thì mình sẽ nghỉ.

Vâng ạ.

Tuyết rơi mỗi lúc một dày như tấm màn bao quanh hai cha con khiếp họ không sao thấy được hai bên đường đi.

Anh lại ho liên tục còn thằng bé thì cứ run rẩy vì lạnh. Hai cha con cứ thế đi sát bên nhau chỉ với một tấm vải nhựa che đầu, họ đẩy cái xe hàng băng qua mưa tuyết. Sau cùng anh cũng dừng lại vì thằng bé lúc này đã run lên bần bật.

Mình phải nghỉ thôi. Anh nói.

Con lạnh quá.

Cha biết.

Mình đang ở đâu ạ?

Mình đang ở đâu à?

Vâng.

Cha không biết nữa.

Cha sẽ bảo con nếu mình sắp chết chứ.

Cha không biết. Mình sẽ không chết.

***

Họ lật úp cái xe đẩy giữa một đồng cỏ lách. Anh mở tấm vải nhựa để lấy áo khoác và chăn ra khoác thêm lên mình hai cha con. Nắm lấy áo cha nhé. Đừng buông ra đấy, anh nói. Hai cha con đi qua đồng cỏ, đến một hàng rào. Anh kéo dây thép xuống thấp cho con chui qua, rồi đến lượt thằng bé lại kéo dây thép xuống để anh trèo qua. Sợi dây thép buốt cóng và kêu kèn kẹt. Bóng tối đang ập nhanh xuống. Họ đang ở trong một rừng tuyết tùng, những thân cây chết khô và xám đen bị tuyết che phủ.

Họ dừng caahn dưới một gốc cây, chất chăn và áo khoác trên đất. Anh cuốn con vào một tấm chăn và đi vun lá khô chất thành đống. Anh dùng chân vun tuyết ở một chỗ có thể nhóm lửa mà ánh lửa không rọi sáng cái cây cha con anh ngồi. Xong, anh đi quanh những cây khác, bẻ cành, giũ giũ tuyết trên đó về làm củi đốt. Anh châm lửa, đống lá khô bén ngay, củi ướt nổ lốp bốp. Ít củi quá, lửa sẽ tàn ngay thôi. Anh nhìn con. Cha phải đi nhặt thêm củi đây, anh nói. Cha sẽ ở quanh đây thôi. Con ở dây nhé.

Quanh đây là đâu ạ ?

Nghĩa là cha sẽ không đi xa đâu.

Vâng.

Tuyết lúc này đã che phủ mặt đất dày tới hơn chục phân. Loạng choạng đi từ thân cây này qua thân cây khác, anh lôi những cành cây kẹt dưới tuyết lên và quay về khi củi đã đầy một ôm. Lúc này lửa đã gần tắt, chỉ còn chút than hồng leo lắt. Anh ném thêm củi để thổi lửa trở lại. Lúc nào khu rừng đã tối đen và ánh sáng từ đống lửa không thể rọi chiếu xa. Vội vàng chỉ làm anh lả đi nhanh chóng. Anh quay ra tìm con, thằng bé đang cố lê bước nhọc nhằn nhặt từng chút củi. Tuyết đã ngập ngang đầu gối nó. 

Tuyết cứ rơi mãi không ngừng. Anh thức trắng cả đêm giữ cho lửa luôn cháy. Anh gập tấm vải nhựa lại, treo một đầu nó lên ngay bên dưới cái cây chỗ hai cha con nằm để giữ lại hơi ấm của đống lửa không tỏa đi. Lặng lẽ ngồi bên con, anh ngắm nhìn gương mặt trẻ thơ đang say ngủ trong ánh lửa màu cam đỏ. Hai má thằng bé hóp vào tạo thành một vệt sậm. Anh cố gắng kìm nén cơn giận dữ với chính bản thân mình. Nhưng vô ích. Anh không nghĩ thằng bé có thể tiếp tục cuốc hành trình cho dù bây giờ tuyết có ngừng rơi thì với mặt đường phủ đầy tuyết dày thế này thì hai cha con cũng khó mà qua được. Những bông tuyết cứ thế rơi vào sự tĩnh mịch, vào những tia sáng leo lắt, rồi nhạt nhòa đi và chết hẳn trong bóng tối vĩnh hằng.

Những tiếng răng rắc khiến anh choàng tỉnh. Anh đã ngủ thiếp đi lúc nào không biết. Lại một tiếng rắc nữa. Anh ngồi dậy. Lửa đã tắt chỉ còn lác đác những đốm than hồng. Anh lặng yên nghe ngóng. Những cành cây đang gãy, tiếng nứt giòn tan khô khốc kéo dài. Rồi lại tiếng va đập. Anh với tay lay thằng bé. Dậy đi con, anh nói. Chúng ta phải đi thôi.

Thằng bé đưa hai bàn tay nhem nhuốc lên nhọc nhằn dụi mắt. Cái gì thế? Cái gì thế hả cha? Nó hỏi.

Nhanh lên. Đi thôi con.

Cái gì thế ạ?

Cây đấy. Chúng đang đổ.

Thằng bé đứng dậy nhìn quanh ngơ ngác.

Con đừng sợ. Nhanh lên. Mình phải đi ngay thôi.

Anh vơ vội đống chăn chiếu và túm chúng lại bằng tấm vải nhựa. Anh ngước nhìn lên, những bông tuyết rơi vào mắt. Than cũng sắp tàn hết rồi, bong tối bao trùm tòan bộ khu rừng. Cha con anh mắc kẹt giữa bóng tối, kẹt giữa trận mưa cây đang ầm ầm đổ xuống. Thằng bé bám chặt lấy anh. Hai cha con cố lách ra khỏi đám cây, mò mẫm tìm một khoảng trống nào đó nhưng không thể. Cuối cùng, anh trải tấm nhựa ra, hai cha con ngồi trên tấm đó. Anh ôm chặt con vào lòng, trùm chăn. Những cành cây , than cây rơi ầm ầm xuống làm tuyết bắn tung tóe và mặt đất rung lên. Anh cứ thế ôm chặt con và vỗ về nó rằng mọi chuyện sẽ ổn thôi, rằng chỉ một lúc nữa thôi cành cây sẽ ngừng rơi. Đằng xa là một khung cảnh ngổn ngang và hỗn lọan. Rồi không khí ảm đạm lại bao trùm. Không gian lại trở nên tĩnh mịch.

Đấy, kết thúc rồi con ạ. Sau đó, anh lại gần một gốc cây, dùng tay cào tuyết để đào một cái hầm. Đôi tay anh rét cóng, co quắp trong tay áo. Đào xong, hai cha con chui vào đấy, rúc vào trong chăn mà ngủ trong cái rét cắt da cắt thịt.

HẾT